Hiện những DN could mang quy mô to đã mang hệ thống làm mát bằng khá nước 100% tại những xí nghiệp could, đổi mới trang thiết bị, PCCC. Nhờ những giải pháp đồng bộ đó đã đảm bảo ATVSLĐ và sức khỏe nghề nghiệp. Kết quả TNXH về ATVSLĐ và sức khỏe nghề nghiệp đã mang một số thành công nhất định (xem bảng 3- phụ lục 8c).
Trách nhiệm đảm bảo quyền về ATVSLĐ và sức khỏe nghề nghiệp
Thực tiễn TNXH về ATVSLĐ và sức khỏe nghề nghiệp đạt 3,22/5,0 điểm. Kết quả này thể hiện những DN could đã thực sự coi công việc ATVSLĐ và sức khỏe nghề nghiệp.
Thực hiện “tập huấn về ATVSLĐ, PCCC – at1” mang sự giám định tốt nhất trong nội dung này. Với được kết quả tương tự là do cả DN to và DNNVV đã từng bước quan tâm tới công việc tập huấn về về ATVSLĐ, PCCC, đặc thù thường xuyên tập huấn một số chính sách về ATVSLĐ, PCCC (xem bảng 4 – phụ lục 10). Mục đích nhằm giáo dục, tăng cường ý thức về ATVSLĐ tại những DN could. Đối với những trang thiết bị PCCC, những phòng ban liên quan hàng tuần, hàng tháng mang sự hướng dẫn, để hệ thống vận hành an toàn, đồng thời mang dán tem kiểm định. Theo VITAS (2017): “Công việc ATVSLĐ, PCCC được những DN could đặc thù quan tâm. Trong năm 2016 tại những DN could khu vực phía Nam trong tháng ATVSLĐ đã tổ chức 194 cuộc tập huấn cho 118.895 NLĐ”. Thông qua đó, giúp NLĐ hiểu biết về ATVSLĐ, PCCC. Tuy nhiên, do số lượng NLĐ đặc thù là NLĐ nữ to nên quy mô và cách thức huấn luyện chưa thực sự thích hợp.
Nội dung yếu kém nhất trong tiêu chí này là “ko để bị vướng hoặc bị khóa những lối thoát hiểm nguy cấp trong giờ làm việc – at2” tại cả những DN to và DNNVV. Những lối thoát hiểm bị khóa sẽ gây khó khăn rất to trong quá trình PCCC và thoát hiểm của NLĐ lúc mang cháy, nổ xảy ra. Thực trạng này cũng được ghi nhận trong Con số tuân thủ trong ngành could mặc của ILO & IFC trong những lần sắp đây (xem hình 3.6). Nguyên nhân là do đặc thù ngành could với quy mô hoạt động và số lượng NLĐ to cùng với việc nhà xưởng chứa nhiều hàng hóa, vật liệu dễ cháy như vải vóc, sợi, chỉ làm che chắn những lối thoát hiểm và để bảo vệ hàng hóa khỏi bị mất trộm hay NLĐ ra vào lúc làm việc nên những lối thoát hiểm thường xuyên bị khóa.
Kết quả nội dung “thực hiện trang bị bảo hộ lao động – at3” mang tín hiệu lạc quan ở những DN could và thừa hưởng ứng thực hiện cao ở những DN to. Trong đó, NLĐ chuyên trách phải mang những loại giày, ủng bảo vệ, những loại thiết bị bảo về mắt, đầu, chân tay, những thiết bị bảo vệ thường hô hấp hay những miếng chắn bảo vệ. Việc trang bị bảo hộ lao động như tậu sắm đồng phục giúp những DN could xây dựng hình ảnh đẹp, nhiều năm kinh nghiệm trong mắt đối tác, khách hàng (xem hình 3, 4- phụ lục 09). Tuy nhiên tại những DN could quy mô nhỏ và vừa đặc thù là DN nhỏ còn ở mức chưa tuân thủ. Kết quả này cũng được VITAX (2017) ghi nhận: “Khoảng sắp 40% DN could nhỏ và vừa ko thực hiện đầy đủ những quy định về phân phối và sử dụng bảo hộ tư nhân như khẩu trang, găng tay sắt, kính bảo hộ…”. Điều này sẽ tác động tới ATVSLĐ.
Những DN could những DN to và DNNVV “đảm bảo theo dõi và rà soát sức khỏe định kỳ 6 tháng/lần – at4”. Bởi đặc thù của could mặc là môi trường làm việc chịu nhiều tác động của những yếu tố như bụi vải, tiếng ồn, ánh sáng và tư thế làm việc dẫn tới một số bệnh mãn tính như: bụi phổi, viêm xoang, viêm mũi dị ứng, viêm phế truất quản, những bệnh về tai, mắt, xương khớp và thoái hóa cột sống… Hoạt động này, ko chỉ giúp NLĐ kịp thời phát hiện và điều trị những loại bệnh mà còn giúp NLĐ nhận diện được nguyên nhân, tác hại của bệnh nghề nghiệp. Tune điều đáng bàn là công việc chăm sóc sức khỏe sinh sản cho NLĐ nữ tại những DN could vẫn còn gặp nhiều khó khăn, đặc thù là chất lượng nhà sản xuất chăm sóc sức khỏe sinh sản, kế hoạch hóa gia đình còn hạn chế, còn thiếu những cơ sở vật chất tư vấn phân phối nhà sản xuất này cho NLĐ nữ tại những DN could nói riêng, những khu công nghiệp mà những DN could hoạt động nói chung. Ngoài ra, vấn đề nhà vệ sinh cho lao động nữ theo Nghị định 85/NĐ-CP tại những
DN could thực tế vẫn còn khá nan giải lúc chỉ một số ít những DN could to theo yêu cầu của khách hàng quốc tế là phải đảm bảo vấn đề này như: Tổng đơn vị could 10, Tổng đơn vị could Việt Tiến, Doanh nghiệp could Sông Hồng… Minh chứng như tại Tổng đơn vị could 10 theo Ông Thân Đức Việt (2017): “DN phải đảm bảo 25 nữ/nhà vệ sinh nếu ko làm được những điều này thì những đơn hàng hàng triệu đô sẽ ko thể được ký”. Còn nhiều DN to khác cũng như những DNNVV còn chưa thực hiện quy định này. Tuy nhiên, qua Chiến dịch thanh tra lao động năm 2015 trong ngành could mặc tại 152 DN còn một vài điểm tối đáng lưu ý (xem bảng 3-phụ lục 10) và theo MOLISA (2016): “Tình hình tai nạn lao động năm 2016 với 81 vụ, số người chết: 536 người, số người bị thương nặng: 1052 người, nạn nhân NLĐ nữ: 2.016 người. Trong đó tai nạn lao động những DN could chiếm từ 5-8% tai nạn lao động trong cả nước.”. Nguyên nhân là do một số DN nhỏ còn chưa quan tâm tới ATVSLĐ và để cảnh báo những DN could trong thông tư 07/2016 của MOLISA sđã quy định sản phẩm could thuộc nhóm nghề mang nguy cơ cao về tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp.
Trách nhiệm đảm bảo lợi ích về ATVSLĐ và sức khỏe nghề nghiệp
Những DN đã tăng cường TNXH về ATVSLĐ và sức khỏe nghề nghiệp với mức điểm là 3,01/5,0 điểm. Con số này phần nào thể hiện phương châm “NLĐ là tài sản quý giá nhất” để những DN could nuôi dưỡng.
Thực hiện “chương trình chăm sóc sức khỏe tăng cho NLĐ- at5” của DN to ở mức trung bình còn DNNVV vẫn đang tồn tại nhiều bất cập. Đối với phân phối bữa ăn dinh dưỡng hợp vệ sinh còn nghèo nàn tại những DN could đặc thù là đối với những DNNVV. Theo Ban Quản lý an toàn thực phẩm thành xã Hồ Chí Minh (2017):
“Gốc rễ của vấn đề chất lượng bữa ăn cho NLĐ chưa được bảo đảm là do trách nhiệm của chủ DN chưa được tăng, vẫn phó mặc suất ăn của NLĐ cho những nhà thầu”. Hệ quả qua mỗi “cửa” số tiền suất ăn của NLĐ từ 15000 – 20000 đồng lại bị “cắt xén”. Vì vậy, tại những DN could tương trợ bữa ăn đảm bảo dinh dưỡng và “sạch” theo đúng nghĩa vẫn là vấn đề lo ngại. Tuy nhiên do những DN could sử dụng chủ yếu lao động phổ thông và mang sự biến động lao động xuyên nên DN mới ngừng lại ở việc tậu BHXH, BHYT. Công việc chăm sóc sức khỏe tăng như tậu bảo hiểm nhân thọ hay mang chương trình chăm sóc sức từng tư nhân NLĐ mới chỉ là ý tưởng và đang trong quá nguyên cứu. Bởi nếu NLĐ tự ý rời bỏ DN đi nơi khác mang mức thu nhập, điều kiện làm việc tốt hơn thì khoản đãi ngộ này nên tính toán như thế nào?
Tại những DN could quy mô to “tổ chức hoạt động văn hóa và thể thao cho NLĐ- at6” trở nên lạc quan và họ mang nhiều thời cơ giao lưu với đồng nghiệp. Những DN to đã gắn kết NLĐ qua một số hoạt động văn hóa (xem bảng 4- phụ lục 10). Theo ông Lê Nho Thướng – Chủ toạ Công đoàn dệt could Việt Nam (2017): “Tổ chức những chương trình thể thao, văn nghệ, giao lưu, chia sẻ kinh nghiệm sống trong những DN could đã thu hút đông đảo NLĐ tham gia, tạo nên sân chơi hữu ích trong DN”. Thật vậy, những hoạt động này giúp NLĐ ko chỉ rèn luyện sức khỏe, cải thiện đời sống ý thức, mà còn là dịp để NLĐ thể hiện năng khiếu của bản thân, bền sức, vững trí trong công việc cũng như phát huy ý thức tập thể hơn. Tune rất nhiều những thể thao như: bóng đá, bóng chuyền, cầu lông đòi hỏi phải mang sân bãi, mang sự đầu tư tổ chức những giải đấu mà tại những DN could thời kì làm thêm nhiều, ngân sách cho hoạt động này còn ít nên tổ chức những hoạt động này còn gặp nhiều khó khăn từ thời kì tới địa điểm tới cách thức tổ chức. Vì vậy, “Chăm lo sức khỏe” cho NLĐ vẫn lấy lệ tại nhiều DNNVV đặc thù là DN nhỏ.
