Thuận lợi và khó khăn:

3.1 Thuận lợi:

–  Điều kiện tự nhiên: Thiên nhiên ưu đãi, đất đai và khí hậu thích hợp cho cây tiêu sinh trưởng và phát triển tốt.

–  Nguồn nhân lực dồi dào: Lực lượng lao động sản xuất nông nghiệp của Việt Nam to, nông dân siêng năng chuyên cần, sở hữu nhiều kinh nghiệm trong việc canh tác loại cây trồng đòi hỏi kỹ thuật như cây tiêu đồng thời sở hữu khả năng tiếp cận khoa học sản xuất và chế biến hạt tiêu.

– Giá thành đầu tư cho những vườn tiêu ko đòi hỏi nhiều: So với những loại cây công nghiệp khác như cà phê, điều, cao su… cây hạt tiêu cần giá bán đầu tư thấp nhất.

– Nguồn cung to và phân bổ đều trong năm: Hiện nay Việt Nam chiếm khoảng 50% nguồn cung thị trường. Những nhà kinh doanh hạt tiêu quốc tế thừa nhận chỉ cần ngành hạt tiêu Việt Nam sở hữu một biến động nhỏ cũng tác động tới thị trường hạt tiêu toàn cầu. Nông dân Đắc Lắc tập trung bán tiêu vào những tháng đầu năm (từ tháng 2 tới tháng 7) trong lúc người sản xuất tiêu tại Quảng Trị lại bán dồn vào cuối năm (từ tháng 7 tới tháng 12). Trái lại tiêu tại Phú Quốc được bán mạnh vào những tháng từ tháng 2 tới tháng 4. Tính chất mùa vụ rải đều quanh năm này giữa những vùng sản xuất chính của Việt Nam tạo ra một nguồn hàng rải đều trong năm cho những nhà xuất khẩu và người sản xuất cũng sở hữu những giá bán cao hơn thời kì còn lại trong năm.

– Năng suất cao: So với những nước sản xuất tiêu, năng suất hạt tiêu của Việt Nam tương đối cao do những vườn tiêu của Việt Nam đều sở hữu tuổi đời khá trẻ, từ 10-15 năm – thời khắc mà cây hạt tiêu cho năng suất cao nhất.

– Sản lượng và chất lượng ổn định: Ưu thế rất to của ngành hạt tiêu Việt Nam là chất lượng và sản lượng ổn định. Kể từ năm 2002 tới nay, lúc giá hạt tiêu trên thị trường xuống thấp, trong lúc nhiều nước đã giảm mạnh sản lượng thì Việt Nam vẫn duy trì được mức sản lượng cao. Ngoài ra hạt tiêu Việt Nam sở hữu hương vị (thơm, cay) và phẩm trật lý hóa tính ko thua kém tiêu của Indonesia và Ấn Độ nên sở hữu sự khó khăn tốt. Do đó, những nhà nhập khẩu rất an tâm với hạt tiêu Việt Nam.

3.2 Khó khăn:

– Phát triển thiếu quy hoạch: Việc phát triển cây hạt tiêu tại Việt Nam chủ yếu là do tự phát, chưa sở hữu định hướng quy hoạch cụ thể theo yêu cầu sinh thái tối ưu cho cây tiêu và theo nhu cầu thị trường, thiếu những tổ chức sở hữu đủ năng lực và tầm nhìn sâu rộng trong ngành sản xuất. Quy mô sản xuất hạt tiêu Việt Nam vẫn chủ yếu là sản xuất nhỏ theo từng hộ cá thể, sản lượng và chất lượng phụ thuộc rất nhiều vào khí hậu, thời tiết, sâu bọ và dịch bệnh. Vài năm trước lúc giá tiêu tăng, giá cà phê giảm, nhiều nông dân đã phá bỏ cà phê để trồng tiêu. Điều này dẫn tới tổng diện tích trồng tiêu tăng lên nhanh chóng, từ 10.000 ha năm 1999, lên 42.000ha năm 2003 và 52.000 ha năm 2005.

– Vốn đầu tư: Hầu hết nông dân thiếu vốn để sản xuất, chế biến trong tương lai do đó việc sản xuất và kinh doanh tiêu Việt Nam ko ổn định. Hạt tiêu thường được thu hoạch vào mùa mưa, dân ko sở hữu vốn đầu tư cho thiết bị sấy, nên ko kiểm soát được độ ẩm hạt, chế biến thường theo phương pháp thủ công. Tới nay nước ta mới sở hữu khoảng 6 doanh nghiệp đầu tư dây chuyền chế biến xử lý bằng khá nước; 7 doanh nghiệp sở hữu dây chuyền tách tạp (que, cành, tạp chất, đất đá…). Điều này đã giảng giải lý do vì sao Việt Nam ko thể tăng tiêu chuẩn và thương hiệu cho mặt hàng hạt tiêu của mình và thường bị lỗ vì phải bán ở mức giá của người tậu.

– Chất lượng tiêu: Những đơn vị kinh doanh mới chỉ tập trung thu tậu để xuất khẩu, chưa chú trọng vào khoa học chế biến sau thu hoạch để tăng chất lượng và GTGT cho sản khiến cho cho giá hạt tiêu xuất khẩu của Việt Nam luôn sở hữu giá thấp hơn tiêu những nước 100 – 200 USD/tấn.

– Thương hiệu: Mặc dù kể từ năm 2002 Việt Nam là nước dẫn đầu toàn cầu về xuất khẩu hạt tiêu, nhưng đến giờ, lúc Việt Nam đã trở thành thành viên của WTO, vẫn chưa sở hữu thương hiệu hạt tiêu “Made in Vietnam”.

– Thiếu thông tin: Đại tất cả nông dân trồng tiêu, nhà chế biến và nhà xuất khẩu tiêu đều ko nắm rõ hay cập nhật được thông tin của ngành. Một minh chứng là sắp đây, lúc giá tiêu toàn cầu tăng vọt lên 2.000 USD/tấn, rồi 3.000 USD/tấn… thì lượng hàng của Việt Nam chỉ còn khoảng 40%. Hơn 60% lượng hạt tiêu đã được xuất trước đó với mức giá chỉ khoảng 1.200 USD/tấn. Mang hai nguyên nhân chính làm ngành hạt tiêu Việt Nam thua thiệt so với những nước sản xuất khác trên toàn cầu: Thứ nhất, những doanh nghiệp thiếu thông tin, tậu tới đâu bán tới đó mà ko dự đoán được cung trên thị trường ko đủ cầu, trong lúc những nhà buôn quốc tế dự đoán được đã tranh thủ tậu hàng với giá thấp. Thứ hai là những nhà xuất khẩu thiếu kế hoạch trong phương thức kinh doanh. Những doanh nghiệp Việt Nam vẫn giữ thói quen sở hữu hàng thì tậu, ko sở hữu thì ngưng. Trong lúc đó, những nhà buôn quốc tế sở hữu kế hoạch cụ thể, tậu ở đâu, sản lượng bao nhiêu mỗi tháng, dự trữ bao nhiêu, bán cho người nào, số lượng bán bao nhiêu…

– Liên hệ giữa nông dân và doanh nghiệp còn yếu: Chưa sở hữu những cuộc hội thoại trực tiếp nhằm trao đổi thông tin, khắc phục uẩn khúc giữa nhà nước, doanh nghiệp và nông gia. Việc kiểm soát chất lượng chế biến chưa được chặt chẽ và quản lý sản phẩm trong vụ và chế biến sau vụ còn lỏng lẻo.

– Phương thức sản xuất lạc hậu: Việc sản xuất và chế biến tiêu của Việt Nam chủ yếu vẫn ứng dụng những tập quán cũ, ko biết cách phòng ngừa sâu bệnh, còn sử dụng nhiều phân hữu cơ. Những trang trại to thì thuê mướn nhân lực chưa lành nghề chăm sóc vườn tiêu và đa phần chưa xem việc trồng tiêu là sản xuất hàng hóa. Nông dân ko được tập huấn bài bản về cách thức sản xuất, thu hoạch và đựng trữ tiêu. Ngoài ra, một trở ngại to đối với họ nữa là thiếu thông tin thị trường. Kết quả là sản lượng và chất lượng tiêu của Việt Nam khá thấp, trong lúc giá bán sản xuất lại cao. Và lúc giá tiêu hạ, nông dân sẽ bị thua lỗ. Hiện vẫn còn khoảng 50% diện tích tiêu trồng trên vùng đất trống ko sở hữu vòng đai chắn gió, sử dụng phân hữu cơ nên dễ dẫn tới tình trạng đất bị xói mòn, giảm dưỡng chất, khiến cho tuổi thọ vườn cây ko dài, bị cằn cỗi và phát sinh nhiều sâu bệnh. Hiện vẫn còn 30% những vườn tiêu ở vào giai đoạn trên 20 năm tuổi hoặc khai thác theo kiểu “mì ăn liền” cần cải tạo trong lúc việc ưu đãi liên tục trong thời kì qua đã làm tác động tới việc tái đầu tư, trồng mới của nông dân. Những trở ngại trên đang là nguy cơ giảm sản lượng hạt tiêu trong những mùa vụ tới.

– Tầm nhìn cho sự phát triển còn hạn hẹp: Cả khâu sản xuất, chế biến và xuất khẩu hạt tiêu của Việt Nam đều thiếu một tầm nhìn dài hạn cho sự phát triển của ngành với chính sách đúng đắn và mục tiêu cụ thể.

Originally posted 2019-01-08 01:37:40.