Trái ngược với ko khí trầm lắng trên thị trường trái phiếu, ngay từ phiên giao dịch trước nhất diễn ra vào 28/7/2000, thị trường cổ phiếu đã là tiêu điểm thu hút sự chú ý của đông đảo công chúng đầu tư. Mặc dù cho tới thời khắc khai trương chỉ mang một khối
lượng nhỏ của 2 loại cổ phiếu được niêm yết là cổ phiếu của Doanh nghiệp Cổ phần Cáp & Vật
liệu Viễn thông (SAM) và cổ phiếu của Doanh nghiệp Cổ phần Cơ Điện Lạnh (REE) nhưng tại những sàn giao dịch của những doanh nghiệp chứng khoán, lệnh đặt tậu cổ phiếu SAM và REE vẫn liên tục được nhập vào hệ thống giao dịch. Với tổng khối lượng đặt tậu cho hai loại cổ
phiếu này là 335.500 cổ phiếu trong lúc khối lượng chào bán chỉ giới hạn, phiên giao dịch trước nhất đã diễn ra trơn tuột nhưng kết thức với tổng trị giá giao dịch quá khiêm tốn: 70,4 triệu đồng. Tình trạng mất quân bình quá to gữa cung và cầu ngay từ phiên giao dịch trước nhất đã báo trước một kịch bản đơn điẹu sẽ diễn ra liên tục trên thị trường cổ phiếu.
Để nhanh chóng khắc phục hiện tượng mất cân đối quá to gữa cung và cầu, ngày 4/8/2000, trên 2 triệu cổ phiếu của Doanh nghiệp Cổ phần Kho vận giao nhận ngoại thương Thành xã Hồ Chí Minh (TMS) và 1 triệu cổ phiếu của Doanh nghiệp Hapaco (HAP) đã được đưa vào giao dịch. Cũng trong tháng 8/2000, trong những nỗ lực khắc phục sức ép của nhu cầu lên giá cả cổ phiếu, Chính phủ đã đồng ý cho phép bán ra một khối lượng to cổ phiếu SAM và REE trong số cổ phần nhà nước đang nắm giữ. Tuy nhiên, cho tới lúc
này, quan hệ cung cầu vẫn chưa được cải thiện đáng kể vì lệnh chào bán cần được đưa
vào thị trường vơí khối lượng nhỏ giọt trong lúc số lượng lệnh đặt tậu chưa mang lệnh bán đối ứng vẫn còn tồn đọng vơí khối lượng to. Cũng trong thời kì này, sự cố trước nhất
đã xảy ra trên thị trường cổ phiếu là liên tục trong 6 phiên, ko người nào trong số 370 cổ đông của Transimex mang ý định chào bán cổ phiếu đang nắm giữ vì cho rằng trị giá cổ phiếu được SSC xác định là quá thấp. Sau hơn một tháng giao dịch, thị trường cổ phiếu lại vắng vẻ và buồn tẻ với tổng mức giao dịch của thị trường chỉ giới hạn mức xâps xỉ 300 triệu đồng.
Ngày 22/9/2000, sau một thời kì ngưng giao dịch để xác định lại giá, cổ phiếu TSM chính thức được giao dịch trở lại. Vẫn chỉ là 1 lô cổ phiếu (100 cổ phiếu) được bán ra
một cách lấy lệ để mang đủ điều kiện đẩy giá lên kịch trần trong lúc lệnh đặt tậu TMS lên tới 133.600 cổ phiếu. đây cũng là xu hướng chủ đạo và kịch bản thân thuộc diễn ra trên thị trường tới cuối năm 2000. Đáng buồn là kịch bản này đã được Doanh nghiệp cổ phần chế biến hàng xuất khẩu (LAFOOCO) sao chép nguyên xy lại ngay trong phiên giao dịch trước nhất (15/12/2000) của cổ phiếu LAF.
Đầu năm Tân tỵ, tình trạng đơn điệu của thị trường bị phá vỡ trong phiên giao dịch ngày 9/2/2001, lúc lần trước nhất một mức kỷ lục về trị giá giao dịch được thiết lập trong guinness giao dịch chứng khoán. Tổng trị giá giao dịch cổ phiếu đã đột ngột tăng nhanh và vượt ngưỡng 10 tỷ đồng lúc những thông tin về việc REE công bố bán lại 1,8 triệu cổ phiếu quỹ được tiết lộ. Thông tin này nhanh chóng được chuyển đi và phản ứng tự nhiên của những nhà đầu tư là nhanh chân bán tống tháo càng nhiều càng tốt số lượng to cổ phiếu đang nắm giữ những loại cổ phiếu khác như SAM. Hệ quả là hàng loạt những cổ phiếu khởi đầu khuyến mãi, báo hiệu giai đoạn giá trên thị trường cổ phiếu.
Tuy vậy, phải chờ tới cuối tháng 6, tín hiệu đổi chiều này mới trở thành hiện thức lúc vào phiên giao dịch 29/6/2001, giới đầu tư thật sự hoảng loạn vì mang thông tin HSTC đang đệ trình lên SSC văn bản quy định tạm thời về hạn năm giữ cổ phiếu (dự kiến 3 tới 6 tháng). Lo ngại rằng quy định này sẽ sớm được thông qua, trên 70 nhà đầu tư tại Thành xã Hồ Chí Minh đã nhất loạt gửi đơn kiến nghị cơ quan quản lý thị trường nên xem lại chủ trương này. Tính tới phiên giao dịch này, tâm lý hoản loạn này đã kéo giá cổ phiếu rớt 37% so với mức giá tại thời khắc cao nhất. Từ đây, thị trường cổ phiếu khởi đầu diễn ra theo chiều hướng xấu dù ngày 16/7/2001, thị trường đón nhận thêm một loại cổ phiếu mới, cổ phiếu của Doanh nghiệp cổ phần khách sạn Sài Gòn (SGH).
Nhìn lại một năm thăng trầm của những phiên giao dịch, mang thể thẩm định khái quát về thị trường cổ phiếu của nước ta như sau:
Một, lần trước nhất, một thị trường cổ phiếu được tổ chức và đi vào hoạt động thường xuyên đã tạo ra thêm một sân chơi mới, sôi động, quyến rũ cho công chúng đầu tư; tạo ra một ngành, nghề mới, vất vả nhưng thú vị cho những chuyên gia tài chính. Với sự góp mặt của thị trường cổ phiếu, khuân mặt của thị trường tài chính Việt Nam bước đầu đã mang những thay đổi cơ bản.
Hai, thông qua thị trường cổ phiếu, hình ảnh và uy tín của những doanh nghiệp niêm yết trên thương trường được cải thiện rõ rệt. Một mặt, dưới sức ép của những cổ đông, doanh nghiệp niêm yết phải tự hoàn thiện cơ chế quản lý, chủ động mở rộng sản xuất, tăng nhanh thị trường. Mặt khác, những ưu đãi về thuế dành cho những doanh nghiệp niêm yết cũng đã đem lại cho những doanh nghiệp này những lợi thế nhất định. Đó là những động lực tích cực giúp những doanh nghiệp niêm yết tăng vị thế, uy tín trên thương trường.
Ba, hoạt động sôi động của thị trường cổ phiếu với hình ảnh và thông tin được đang cấp thường xuyên, liên tục trên những phương tiện thông tin đại chúng đã thực sự tác động
tích cực tới tiến trình cổ phần hoá, xúc tiến quá trình sắp xếp, đổi mới doanh nghiệp nhà nước tại Việt Nam.
Bốn, qua một năm tập dượt trên mô phỏng thí điểm, kinh nghiệm, tri thức, kỹ năng và trình độ của những nhà đầu tư, của cán bộ môi giới tại những doanh nghiệp chứng khoán, của lực lượng quản lý quản lý thị trường đã được nâng lên một bước.
Kế bên những tác động tích cực vừa nói, dù tiềm năng và thời cơ phát triển rất to nhưng do hình thành trong điều kiện những hạ tầng cớ sở chưa được chuẩn bị đầy đủ, thị trường cổ phiếu nước ta mang những mặt hạn chế nói sau:
Một, quy mô của thị trường quá nhỏ bé (trị giá bình quân mỗi phiên giao dịch là 5 tỷ đồng) và chậm đưọc cải thiện (hình 1.7) Dù sau hơn một năm hoạt động, thị trường đã mang 6 loại cổ phiếu niêm yết nhưng sự việc một thị trường cổ phiếu lúc khai tranh chính thức chỉ mang 2 loại cổ phiếu một lần nữa đã chứa đựng những yếu tố bất ổn ngay trong lòng thị trường.
Hai, chất lượng của những chứng khoán được lựa chọn để niêm yết là ko đều, ko
cao, tính đại diện cho những ngành kinh tế mũi nhọn của Việt Nam chưa rõ, chỉ cần nhìn qua thị trường lưu ký và thị trường giao dịch của hai loại cổ phiếu SAM và REE (79,7% và 80,46%), cũng đủ thấy vai trò khá mờ nhạt của những loại cổ khác. Hệ quả là, cho dù chỉ số VN Index mang tăng mạnh và tăng liên tục qua những phiên, chỉ số này cũng ko phản ánh được gì ngoài việc tăng giá cổ phiếu dưới áp bức quá mạnh của sức cầu.
Ba, quan hệ cung cầu trên thị trường cổ phiếu bị mất cân đối nghiêm trọng đã tác động tiêu cực tới sự phát triển của thị trường. Một mặt, dư cầu quá mức đã gây mỏi mệt, chán nản cho nhà đầu tư lúc lòng kiên trì bị đưa ra thử thách. Hậu quả là một số lượng tiền vốn nhàn rỗi đã rút khỏi thị trường cổ phiếu để tìm những cơ quan đầu tư hứa hứa hẹn khác. Mặt khác, khối cầu thừa là chất xúc tác đẩy giá cổ phiếu lên liên tục (hình 1.8). Đổ xô vào thị trường để tậu cho bằng được cổ phiếu ở trạng thái hưng phấn thái quá, nhà đầu tư kỳ vọng vào khoản lợi nhuận siêu ngạch do cổ phiếu mang lại sẽ ko ngần ngại lúc đặt tậu với giá kịch trần; ngược với chứng kiến dòng người tiến thoái, chờ đợi mỏi mệt để tậu cổ phiếu, những người giam giữ cổ phiếu càng mang xu hướng găm giữ cổ phiếu với một lôgic hết sức tự nhiên: người ta cố công tậu nhưng lại tậu ko được thì vì sao ta lại bán?
Originally posted 2019-05-28 19:54:56.