Tài khoản này tiêu dùng để phản ánh tổng hợp giá tiền sản xuất, kinh doanh phục vụ cho việc tính giá thành sản phẩm công nghiệp , xây lắp, nuôi, trồng, chế biến nông, lâm, ngư nghiệp, nhà cung cấp ở doanh nghiệp ứng dụng phương pháp kê khai thường xuyên trong hạch toán hàng hoá tồn kho.ở những doanh nghiệp ứng dụng phương pháp kê khai thường xuyên trong hạch toán hàng tồn kho, Tài khoản 154 chỉ phản ánh trị giá thực tế của sản phẩm, nhà cung cấp dở dang cuối kỳ.
HẠCH TOÁN TÀI KHOẢN NÀY CẦN TÔN TRỌNG MỘT SỐ QUY ĐỊNH SAU
1. Tài khoản 154- “Giá tiền sản xuất, kinh doanh dở dang” phản ánh giá tiền sản xuất, kinh doanh của khối lượng sản phẩm, nhà cung cấp hoàn thành trong kỳ; giá tiền sản xuất, kinh doanh dở dang đầu kỳ, cuối kỳ cua hoạt động sản xuất, kinh doanh chính, phụ và thuê ngoài gia công chế biến ở những đơn vị sản xuất (công nghiệp, xây lắp, nông, lâm,ngư nghiệp,…) hoặc ở những đơn vị kinh doanh nhà cung cấp (vận tải, bưu điện, du lịch, khách sạn,…) ứng dụng phương pháp kê khai thường xuyên trong hạch toán hàng tồn kho. Tài khoản 154 cũng phản ánh giá tiền sản xuất, kinh doanh cảu những hoạt động sản xuất, ga công chế biến hoặc cung ứng nhà cung cấp của những doanh nghiệp thương nghiệp, nếu sở hữu tổ chức những loại hình hoạt động này.
2. Giá tiền sản xuất, kinh doanh hạch toán trên Tài khoản 154 phải được chi tiết theo địa điểm phát sinh giá tiền (phân xưởng, phòng ban sản xuất, đội sản xuất, công trường,…); theo loại nhóm sản phẩm, hoặc chi tiết phòng ban sản phẩm; theo từng loại nhà cung cấp hoặc theo từng thời kỳ nhà cung cấp.
3. Giá tiền sản xuất, kinh doanh phản ánh trên Tài khoản 154 gồm những giá tiền sau:
– Giá tiền vật liệu, vật liệu trực tiếp; – Giá tiền nhân lực trực tiếp; – Giá tiền sử dụng máy thi công (đối với hoạt động xây lắp);
– Giá tiền sản xuất chung.
4. Giá tiền vật liệu, vật liệu trực tiếp, giá tiền nhân lực trực tiếp vượt trên mức thông thường ko được tính vào trị giá hàng tồn kho mà phải tinh vào giá vốn hàng bán của kỳ kế toán.
5. Cuối kỳ, phân bổ giá tiền sản xuất chung nhất mực vào giá tiền chế biến cho mỗi đơn vị sản phẩm theo mức công suất thông thường (Sở hữu TK 627, Nợ TK 154). Trường hợp mức sản phẩm thực tế sản xuất ra thấp hơn công suất thông thường thì kế toán phải tính và xác định giá tiền sản xuất chung nhất mực phân bổ vào giá tiền chế biến cho mỗi đơn vị sản phẩm theo công suất thông thường. Khoản giá tiền sản xuất chung nhất mực ko phân bổ (ko kể vào giá thành sản phẩm) được ghi nhận vào giá vốn hàng bán trong kỳ (Sở hữu TK 627, Nợ TK 632). Giá tiền sản xuất chung biến đổi được phân bổ hết vào giá tiền chế biến cho mỗi đơn vị sản phẩm theo giá tiền thực tế phát sinh.
6. Đối với hoạt động sản xuất xây lắp, Tài khoản 154- “Chi phi sản xuất, kinh doanh dở dang” là tài khoản tập hợp giá tiền sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp, với những khoản mục tính giá thành: Giá tiền vật liệu, vật liệu trực tiếp; Giá tiền nhân lực trực tiếp; Giá tiền sử dụng máy thi công; Giá tiền sản xuất chung. Đối với hoạt động sản xuất sản phẩm khác, Tài khoản 154 tiêu dùng để phản ánh tổng hợp giá tiền sản xuất và tính giá thành sản phẩm nhà cung cấp của những phân xưởng hoặc những phòng ban sản xuất, chế tạo sản phẩm. 7. Đối với doanh nghiệp sản xuất công nghiệp sở hữu hoạt động thuê ngoài gia công chế biến, cung ứng lao vụ, dich vụ ra bên ngoài hoặc phục vụ cho việc sản xuất sản phẩm thì những giá tiền của hoạt động này cũng đưực tập hợp vào Tài khoản 154.
8. Ko hạch toán vào Tài khoản 154 những giá tiền sau:
– Giá tiền bán hàng;
– Giá tiền quản lý kinh doanh;
– Giá tiền tài chính;
– Giá tiền khác;
– Giá tiền thuế TNDN ;
– Giá tiền sự nghiệp, dự án;
– Chi đầu tư XDCB;
– Những khoản chi được trang trải bằng nguồn khác.
KẾT CẤU VÀ NỘI DUNG PHẢN ÁNH CỦA TÀI KHOẢN 154- CHI PHÍ SẢN XUẤT, KINH DOANH DỞ DANG
Bên Nợ:
– Những giá tiền vật liệu, vật liệu trực tiếp, giá tiền nhân lực trực tiếp, giá tiền sử dụng máy thi công, giá tiền sản xuất chung phát sinh trong kỳ liên quan tới sản xuất sản phẩm và giá tiền thực hiện nhà cung cấp;
– Những giá tiền vật liệu, vật liệu trực tiếp, giá tiền nhân lực trực tiếp, giá tiền sử dụng máy thi công, giá tiền sản xuất chung phát sinh trong kỳ liên quan tới sản phẩm xây lắp dự án hoặc giá thành xây lắp theo giá khoán nội bộ;
– Kết chuyển giá tiền sản xuất, kinh doanh dở dang cuối kỳ (trường hợp doanh nghiệp hạch toán hàng tồn kho theo phương pháp kiểm kê định kỳ)
Bên Sở hữu:
– Giá thành thực tế của sản phẩm đã chế tạo xong nhập kho hoặc chuyển đi bán;
– Giá thành sản xuất sản phẩm xây lắp hoàn thành bàn giao từng phần, hoặc toàn bộ tiêu thụ trong kỳ; hoặc bàn ủy quyền đơn vị nhận thầu chính xây lắp (cấp trên hoặc nội bộ); hoặc giá thành sản phẩm xây lắp hoàn thành chờ tiêu thụ;
– Giá tiền thưc tế của khối lượng nhà cung cấp đã hoàn thành cung ứng cho khách hàng;
– Trị giá phế truất liệu thu hồi, trị giá sản phẩm hỏng ko sửa chữa được;
– Trị giá vật liệu, vật liệu, hàng hoá gia công xong nhập lại kho;
– Phản ánh giá tiền vật liệu, vật liệu trực tiếp, giá tiền nhân lực trực tiếp vượt trên mức thông thường ko được tính vào trị giá hàng tồn kho mà phải tính vào giá vốn hàng bán của kỳ kế toán. Đối với đơn vị sản phẩm theo đơn đặt hàng, hoặc đơn vị co chu kỳ sản xuất sản phẩm dài mà hàng kỳ kế toán đã kết chuyển giá tiền sản xuất chung nhất mực vào Tài khoản 154 tới lúc sản phẩm hoàn thành mới xác định được giá tiền sản xuất chung nhất mực ko kể vào trị giá hàng tồn kho mà hạch toán vào giá vốn hàng bán (Sở hữu TK 154, Nợ TK 632);
– Kết chuyển giá tiền sản xuất, kinh doanh dở dang đầu kỳ (trường hợp doanh nghiệp hạch toán hàng tồn kho theo phương pháp kiểm kê định kỳ). Số dư bên Nợ:
Giá tiền sản xuất, kinh doanh còn dở dang cuối kỳ.
PHƯƠNG PHÁP VẬN DỤNG TÀI KHOẢN 154 TRONG MỘT SỐ NGÀNH CHỦ YẾU CÔNG NGHIỆP:
Tài khoản 154- “Giá tiền sản xuất, kinh doanh dở dang” ứng dụng trong hoạt động công nghiệp tiêu dùng để tập hợp, tổng hợp giá tiền sản xuất và tính giá thành sản phẩm của những phân xưởng hoặc phòng ban sản xuất, chế tạo sản phẩm ở những doanh nghiệp ứng dụng phương pháp kế toán hàng tồn kho theo phương pháp kê khai thường xuyên. Đối với những doanh nghiệp sản xuất sở hữu thuê ngoài gia công, chế biến cung ứng lao vụ, nhà cung cấp cho bên ngoài hoặc phục vụ cho việc sản xuất sản phẩm thì giá tiền của những hoạt động này cũng được tậpn hợp vào Tài khoản 154.
HẠCH TOÁN TÀI KHOẢN 154 TRONG NGHÀNH CÔNG NGHIỆP CẦN CHÚ Ý
1.Chỉ được phản ánh vào Tài khoản 154 những nội dung giá tiền sau:
– Giá tiền vật liệu, vật liệu trực tiếp cho việc sản xuất, chế tạo sản phẩm, cung ứng nhà cung cấp;
– Giá tiền nhân lực trực tiếp cho việc sản xuất, chế tạo sản phẩm, cung cấo nhà cung cấp;
– Giá tiền sản xuất chung phuc vụ trực tiếp cho việc sản xuất, chế tạo sản phẩm và cung ứng nhà cung cấp.
2. Tài khoản 154 ở những doanh nghiệp sản xuất công nghiệp được hạch toán chi tiết theo địa điểm phát sinh giá tiền (phân xưởng, phòng ban sản xuất), theo loại, nhóm sản phẩm, hoặc chi tiết phòng ban sản phẩm.
PHƯƠNG PHÁP HẠCH TOÁN KẾ TOÁN MỘT SỐ NGHIỆP VỤ KINH TẾ CHỦ YẾU TRONG NGÀNH CÔNG NGHIỆP
I. Trường hợp hạch toán hàng tồn kho theo phương pháp kê khai thường xuyên:
1. Cuối kỳ, kế toán kết chuyển giá tiền vật liệu, vật liệu trực tiếp theo từng đối tượng tập hợp giá tiền, ghi:
Nợ TK 154 – Giá tiền SXKD dở dang
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán (Phần giá tiền trên mức thông thường)
Sở hữu TK 621 – Giá tiền Vật liệu, vật liệu trực tiếp.
2. Cuối kỳ, kế toán kết chuyển giá tiền nhân lực trực tiếp theo từng đối tượng tập hợp giá tiền, ghi:
Nợ TK 154 – Giá tiền SXKD dở dang
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán (Phần giá tiền trên mức thông thường)
Sở hữu TK 621 – Giá tiền Nhân lực trực tiếp.
3. Trường hợp mức sản phẩm thực tế sản xuất ra cao hơn hoặc bằng công suất thông thường thì cuối kỳ, kế toán thực hiện tính toán, phân bổ, kết chuyển toàn bộ giá tiền sản xuất chung (giá tiền sản xuất chung biến đổi và giá tiền sản xuất chung nhất mực) cho từng đối tượng tập hợp giá tiền, ghi:
Nợ TK 154 – Giá tiền SXKD dở dang
Sở hữu TK 627 – Giá tiền sản xuất chung.
4. Trường hợp mức sản xuất thực tế sản xuất ra thấp hơn công suất thông thường thì kế toán phải tính và xác định giá tiền sản xuất chung nhất mực phân bổ vào giá tiền chế biến cho mỗi đơn vị sản phẩm theo công suất thông thường. Khoản giá tiền sản xuất chung nhất mực ko phân bổ (ko kể vào giá thành sản phẩm số chênh lệch giữa tổng số giá tiền sản xuất chung nhất mực thực tế phát sinh to hơn giá tiền sản xuất chung nhất mực tính vào giá thành sản phẩm) được ghi nhận vào giá vốn hàng bán trong kỳ, ghi:
Nợ TK 154 – Giá tiền SXKD dở dang
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán (Phần giá tiền nhất mực ko được phân bổ)
Sở hữu TK 627 – Giá tiền sản xuất chung.
5. Trị giá vật liệu, vật liệu xuất thuê ngoài gia xác nhận kho, ghi:
Nợ TK 152 – Vật liệu, vật liệu
Sở hữu TK154 – Giá tiền SXKD dở dang.
6. Trị giá sản phẩm hỏng ko sửa chữa được, người gây ra thiệt hại sản phẩm hỏng phải bồi thường, ghi:
Nợ TK 138 – Phải thu khác.
Nợ TK 334 – Phải trả người lao động.
Sở hữu TK 154 – Giá tiền sản xuất, kinh doanh dở dang.
7. Đối với đơn vị co chu kỳ sản xuất, kinh doanh dài mà trong kỳ kế toán đã kết chuyển giá tiền vật liệu, vật liệu trực tiếp, giá tiền nhân lực trực tiếp và giá tiền sản xuất chung sang TK154, lúc xác định được giá tiền vật liệu, vật liệu, giá tiền nhân lực trực tiếp vượt trên mức thông thường và giá tiền sản xuất chung nhất mực ko phân bổ (ko được tính vào trị giá hàng tồn kho) mà phải tính vào giá vốn hàng bán của kỳ kế toán, ghi:
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán
Sở hữu TK154 – Giá tiền SXKD dở dang (Trường hợp đã kết chuyển giá tiền từ Tài khoản 621, 622, 627)
8. Giá thành sản phẩm thực tế nhập kho trong kỳ, ghi:
Nợ TK155 – Thành phẩm
Sở hữu TK154 – Giá tiền SXKD dở dang.
9. Trường hợp sản phẩm sản xuất xong, ko tiến hành nhập kho mà chuyển thẳng cho người tậu (sản phẩm điện, nước,…), ghi:
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán
Sở hữu TK 154 – Giá tiền SXKD dở dang.
II. Trường hợp hạch toán hàng tồn kho theo phương pháp kiểm kê định kỳ
1. Cuối kỳ kế toán, căn cứ vào kết quả kiểm kê thực tế, xác định trị giá thực tế chi phí sản xuất, kinh doanh dở dang cuối kỳ và thực hiện việc kết chuyển, ghi:
Nợ TK 154 – Giá tiền sản xuất, kinh doanh dở dang
Sở hữu TK 631 – Giá thành sản xuất.
2. Đầu kỳ kế toán, kết chuyển giá tiền thực tế sản xuất, kinh doanh dở dang đầu kỳ, ghi:
Nợ TK 631 – Giá thành sản xuất.
Sở hữu TK 154 – Giá tiền sản xuất, kinh doanh dở dang.
NÔNG NGHIỆP :
Tài khoản 154- “Giá tiền sản xuất, kinh doanh dở dang” ứng dụng trong hoạt động nông nghiệp tiêu dùng để tập hợp, tổng hợp giá tiền sản xuất và tính giá thành sản phẩm của những hoạt động nuôi trồng, chế biến sản phẩm hoặc nhà cung cấp nông nghiệp.
HẠCH TOÁN TÀI KHOẢN 154 TRONG NGHÀNH NÔNG NGHIỆP CẦN CHÚ Ý
1. Tài khoản này phải được hạch toán chi tiết theo nghành kinh doanh nông nghiệp (trồng trọt, chăn nuôi, chế biến,…), theo địa điểm phát sinh giá tiền (phân xưởng, đội sản xuất,…) chi tiết theo từng loại cây con và từng loại sản phẩm hoặc nhà cung cấp.
2. Giá thành sản xuất thực tế của sản phẩm nông nghiệp được xác định vào cuối vụ thu hoạch, hoặc cuối năm. Sản phẩm thu hoạch năm nào thì tính giá thành năm đó, tức thị giá tiền ra trong năm nay nhưng năm sau mới thu hoạch sản phẩm thì năm sau mới tính giá thành.
3. Đối với ngành trồng trọt giá tiền phải được hạch toán theo 3 loại cây: – Cây ngắn ngày (Lúa, khoai, sắn,…); – Cây trồng một lần thu hoạch nhiều lần (Dứa, chuối,..); – Cây lâu năm (Chè, cà phê, cao su, hồ tiêu, cây ăn quả,…). Đối với những loại cây trồng 2, 3 vụ trong một năm, hoặc trồng năm nay, năm sau mới thu hoạch, hoặc loại cây vừa sở hữu diện tích trồng mới, vừa sở hữu diện tích chăm sóc thu hoạch trong cùng một năm,…thì phải căn cứ vào tình hình thực tế để , ghi chép rõ ràng giá tiền của vụ này với vụ khác, của diện tích này với diện tích khác, của năm trước với năm nay và năm sau.
4. Ko phản ánh vảo tài khoản này giá tiền khai phá, trồng mới, và chăm sóc cây lâu nămđang trong thời kỳ XDCB, giá tiền bán hàng, giá tiền quản lý doanh nghiệp , giá tiền hoạt động tài chính, giá tiền khác.
5. Về nguyên tắc ci phí sản xuất ngành trồng trọt được hạch toán chi tiết vào bên Nợ TK 154- “Giá tiền sản xuất, kinh doanh dở dang” theo từng đối tượng tập hợp giá tiền. Đối với một số loại giá tiền sở hữu liiên quan tới nhiều đối tượng hạch toán, hoặc liên quan tới nhiều vụ nhiều thời kỳ, thì phải phản ánh trên tài khoản riêng, sau đó phân bổ vào giá thành của những loại sản phẩm liên quan như: Giá tiền tưới tiêu nước, giá tiền chẩn bị đất và trồng mới năm đầu của những cây trồng một lần, thu hoạch nhiều lần (giá tiền này ko thuộc vốn đầu tư đầu tư XDCB),…
6. Trên cùng một loại đất canh tác nếu trồng xen từ hai loại cây nông nghiệp ngắn ngày trở lên thì những giá tiền phát sinh sở hữu liên quan trực tiếp tới loại cây nào thì tập hợp riêng cho loại cây đó (như: Hạt giống, gieo trồng, thu hoạch,…), giá tiền phát sinh chung cho nhiều loại cây (giá tiền cày bừa, tưới tiêu nước,…) thì tập hợp riêng vào phân bổ cho từng loại cây theo diện tích gieo trồng hoặc theo một tiêu thức thích hợp.
7. Đối với cây lâu năm quá trình từ lúc làm đất, gieo trồng chăm sóc, tới lúc khởi đầu sở hữu sản phẩm (thu, bói) thì được hạch toán như quá trình đầu tư XDCB để hình thành nên TSCĐ được tập hợp giá tiền ở Tài khoản 241- “XDCB dở dang”. Giá tiền cho vườn cây lâu năm trong quá trình sản xuất, kinh doanh bao gồm những giá tiền cho khâu chăm sóc, khâu thu hoạch.
8. Lúc hạch toán ngành chăn nuôi trên Tài khoản 154 cần chú ý mộy số điểm sau:
– Hạch toán giá tiền chăn nuôi phải chi tiết cho từng loại hoạt động chăn nuôi (như chăn nuôi trâu bò, chăn nuôi lợn,..) theo từng nhóm hoặc từng loại gia súc, gia cầm;
– Thú vật con của đàn thú vật cơ bản hay nuôin béo đẻ ra sau lúc tách mẹ được mở sổ chi tiết theo dõi riêng theo giá thành thực tế;
– Đối với thú vật cơ bản lúc đào thải chuyển thành thú vật nuôi to, nuôi béo được hạch toán vào Tài khoản 154 theo trị giá còn lại của thú vật cơ bản;
– Đối tượng tính giá thành trong ngành chăn nuôi là; 1 kg sữa tươi, 1 con bò tiêu chuẩn, giá thành 1 kg thịt tăng, giá thành 1 kg thịt khá, hay giá thành một ngày trên một con chăn nuôi,..
9. Phần giá tiền vật liệu, vật liệu, giá tiền nhân lực trực tiếp vượt trên mức thông thường ko được tính vào giá thành sản phẩm mà được hạch toán vào giá vốn hàng bán của kỳ kế toán.
PHƯƠNG PHÁP HẠCH TOÁN KẾ TOÁN MỘT SỐ NGHIỆP VỤ KINH TẾ CHỦ YẾU TRONG NGÀNH NÔNG NGHIỆP
I. Trường hợp doanh nghiệp hạch toán hàng tồn kho theo phương pháp kê khai thường xuyên:
1. Cuối kỳ, kế toán tính kết chuyển giá tiền vật liệu, vật liệu trực tiếp theo đối tượng tập hợp giá tiền sản xuất, kinh doanh, ghi:
Nợ TK 154 – Giá tiền SXKD dở dang
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán (Giá tiền trên mức thông thường)
Sở hữu TK 621 – Giá tiền Vật liệu, vật liệu trực tiếp.
2. Cuối kỳ, kế toán tính kết chuyển giá tiền nhân lực trực tiếp theo đối tượng tập hợp giá tiền sản xuất, kinh doanh, ghi:
Nợ TK 154 – Giá tiền SXKD dở dang
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán (Giá tiền trên mức thông thường)
Sở hữu TK 621 – Giá tiền Nhân lực trực tiếp.
3. Cuối kỳ, kế toán tính, phân bổ và kết chuyển giá tiền sản xuất chung theo đối tượng tập hợp giá tiền sản xuất, kinh doanh, ghi:
Nợ TK 154 – Giá tiền SXKD dở dang
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán (Giá tiền trên mức thông thường)
Sở hữu TK 627 – Giá tiền sản xuất chung.
4. Trị giá sản phẩm thu hồi (như: Phân thú vật, rơm rạ,…), ghi:
Nợ TK 152 – Vật liệu, vật liệu
Sở hữu TK 154 – Giá tiền sản xuất, kinh doanh dở dang.
5. Trị giá phế truất liệu thu hồi vật liệu, vật liệu, phương tiện, dụng cụ xuất thuê ngoài xong nhập lại kho, ghi:
Nợ TK 152 – Vật liệu, vật liệu
Sở hữu TK 154 – Giá tiền sản xuất, kinh doanh dở dang.
6. Trị giá thú vật và thú vật nuôi béo chuyển sang thú vật làm việc, hoặc thú vật sinh sản, ghi:
Nợ TK 211 – TSCĐ (2116).
Sở hữu TK 154 – Giá tiền sản xuất, kinh doanh dở dang.
7. Giá thành thực tế sản phẩm sản xuất xong nhập kho hoặc tiêu thụ ngay, ghi:
Nợ TK 155 – Thành phẩm.
Sở hữu TK 632 – Giá vốn hàng bán
Sở hữu TK 154 – Giá tiền sản xuất, kinh doanh dở dang.
II. Trường hợp doanh nghiệp hạch toán hàng tồn kho theo phương pháp kiểm kê định kỳ:
Phương pháp hạch toán một số hoạt động kinh tế chủ yếu ở Tài khoản 154 trong ngành Nông nghiệp tương tự như đối với ngành Công nghiệp .
KINH DOANH DỊCH VỤ
Tài khoản 154- “Giá tiền sản xuất, kinh doanh dở dang” ứng dụng trong những đơn vị kinh doanh nhà cung cấp như: Giao thong vận tải, bưu địên, du lịch, nhà cung cấp,…Tài khoản này tiêu dùng để tổng hợp giá tiền (vật liệu, vật liệu trực tiếp, nhân lực trực tiếp, giá tiền sản xuất chung), và tính giá thành của khối lượng nhà cung cấp đã thực hiện.
HẠCH TOÁN TÀI KHOẢN 154 TRONG NGÀNH KINH DOANH DỊCH VỤ CẦN CHÚ Ý
1. Đối với ngành liên lạc vận tải, tài khoản này tiêu dùng để tập hợp giá tiền và tính giá thành về vận tải đường bộ (ô tô, xe điện, vận tải bằng phương tiện thô sơ khác,..), vận tải đường sắt, đường thuỷ, đường hàng ko, đường ống,.. Tài khoản 154 ứng dụng cho hoạt độnh liên lạc vận tải phải đươc mở chi tiết cho từng loại hoạt động (vận tải hành khách, vận tải hàng hoá,…) theo từng đơn vị hoặc phòng ban kinh doanh nhà cung cấp. Trong quá trình vận tải, săm lốp bị hao mòn với mức độ nhanh hơn mức khấu hao đầu xe nên phải thay thế nhiều lần nhưng trị giá săm, lốp thay thế ko kể vào giá thành vận tải ngay một lúc khim xuất tiêu dùng thay thế, mà phải chuyển dần từng tháng.
Vì vậy hàng tháng những đơn vị vận tải ô tô được trích trước giá tiền săn lốp vào giá thành vận tải (giá tiền phải trả), theo quy định của chế độ tài chính hiện hành.
2. Phần giá tiền vật liệu, vật liệu, giá tiền nhân lực trực tiếp vượt trên mức thông thường ko được tính vào giá thành nhà cung cấp mà được hạch toán vào giá vốn hàng bán của kỳ kế toán.
3. Đối với hoạt động kinh doanh du lịch, tài khoản này được mở chi tiết theo từng hoạt động như: Hướng dẫn du lịch, kinh doanh khách sạn, kimh doanh vận tải du lịch,…
4. Trong hoạt động kinh doanh khách sạn, Tài khoản 154 phải mở chi tiết theo từng loại nhà cung cấp như: Hoạt động ăn, uống, nhà cung cấp buồng nghỉ, nhà cung cấp vui chơi tiêu khiển, phục vụ khác (giặt, là, cắt tóc, địên tính, thể thao,..) Phương pháp kế toán một số hoạt động kinh tế chủ yếu ở Tài khoản 154 ở những đơn vị thuộc ngành kinh doanh nhà cung cấp tương tự như đối với ngành công nghiệp.
Ngoài ra cần chú ý: Nghiệp vụ kết chuyển giá thành thực tế của khối lượng nhà cung cấp đã hoàn thànhà chuyển ủy quyền người tậu và được xác định là đã bán ra trong kỳ, ghi:
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán.
Sở hữu TK 154 – Giá tiền sản xuất, kinh doanh dở dang.
XÂY LẮP
Đối với hoạt động kinh doanh xây lắp qui định chỉ ứng dụng phương pháp hạch toán hàng tồn kho theo phương pháp kê khai thường xuyên, ko ứng dụng phương pháp kiểm kê định kỳ nên Tài khoản 154 tiêu dùng để tập hợp giá tiền sản xuất, kinh doanh phục vụ cho việc tính giá thành sản phẩm xây lắp công nghiệp, nhà cung cấp của doanh nghiệp xây lắp.
Phần giá tiền vật liệu, vật liệu trực tiếp, giá tiền nhân lực trực tiếp vượt trên mức thông thường và phần giá tiền sản xuất chung nhất mực ko phân bổ ko được tính vào giá thành dự án xây lắp mà được hạch toán vào giá vốn hàng bán của kỳ kế toán.
Tài khoản này trong ngành xây lắp sở hữu 4 tài khoản cấp 2:
– Tài khoản 1541 – Xây lắp: Sử dụng để tập hợp giá tiền, tính giá thành sản phẩm xây lắp và phản ánh trị giá sản phẩm xây lắp dở dang cuối kỳ;
– Tài khoản 1542 – sản phẩm khác: Sử dụng để tập hợp giá tiền, tính giá thành sản xuất sản phẩm khác và phản ánh trị giá sản phẩm khác dở dang cuối kỳ.
– Tài khoản 1543 – Nhà sản xuất: Sử dụng để tập hợp giá tiền bảo hành dự án xây dựng, lắp đặt thực tế phát sinh trong kỳ và trị giá dự án bảo hành xây lắp còn dở dang cuối kỳ.
PHƯƠNG PHÁP HẠCH TOÁN KẾ TOÁN MỘT SỐ NGHIỆP VỤ KẾ TOÁN CHỦ YẾU TRONG NGÀNH XÂY LẮP
I. Phương pháp hạch toán giá tiền sản xuất và giá thành sản phẩm xây lắp (kể cả ở đơn vị nhận khoán nội bộ về sản phẩm xây lắp sở hữu tổ chức kế toán riêng):
Việc tập hợp giá tiền sản xuất, tính giá thành sản phẩm xây lắp phải theo từng công trình, hạng mục dự án và theo tài khoản mục giá thành quy định trong dự toán xây lắp, gồm:
– Giá tiền vật liệu;
– Giá tiền nhân lực;
– Giá tiền sử dụng máy thi công;
– Giá tiền chung.
Riêng giá tiền chung được tập hợp bên Nợ TK 154: Chỉ bao gồm giá tiền chung phát sinh ở đội nhận thầu hoặc công trường xây lắp. Còn giá tiền quản ly doanh nghiệp xây lắp (là một phòng ban giá tiền chung) được tập hợp bên Nợ TK 642- “Giá tiền quản lý doanh nghiệp ”. Giá tiền này sẽ được kết chuyển vào bên Nợ TK 911- “Xác định kết quả kinh doanh” tham gia vào giá thành toàn bộ sản phẩm xây lắp hoàn thành và bán ra trong kỳ.
1. Phương pháp hạch toán tập hợp giá tiền xây lắp (bên Nợ TK 1541- “Xây lắp”):
1.1. Hạch toán khoản mục giá tiền vật liệu, vật liệu trực tiếp:
Khoản mục giá tiền vật liệu, vật liệu trực tiếp bao gồm: Trị giá thực tế của vật liệu chính, vật liệu phụ, những khấu kiện, những phòng ban rời, vật liệu luân chuyển tham gia cấu thành thực thể sản phẩm xây lắp, hoặc tạo điều kiện cho việc hoàn thành khối lượng xây lắp (ko kể vật liệu phục vụ cho máy móc, phương tiện thi công và những vật liệu tính trong giá tiền chung).
Nguyên tắc hạch toán tài khoản khoản mục giá tiền vật liệu, vật liệu trực tiếp: Vật liệu, vật liệu sử dụng cho hạng mục dự án nào phải tính trực tiếp cho hạng mục dự án đó trên cơ sở vật chất chứng từ gốc theo số lượng thực tế đã sử dụng và theo giá thực tế xuất kho (giá bình quân gia quyền; giá nhập trước, xuất trước) Cuối kỳ hạch toán hoặc lúc dự án hoàn thành, tiến hành kiểm kê số vật liệu còn lại nơi sản xuất (nếu sở hữu) để ghi giảm trừ giá tiền vật liệu, vật liệu trực tiếp sử dụng cho dự án.
Trong điều kiện thực tế sản xuất xây lắp ko cho phép tính giá tiền vật liệu, vật liệu trực tiêpứ cho từng dự án, hạng mục dự án, thì đơn vị sở hữu thể ứng dụng p trực tiêpứ cho từng dự án, hạng mục dự án, thì đơn vị sở hữu thể ứng dụng phương pháp phân bổ vật liệu cho từng đối tượng sử dụng theo tiêu thức hợp lý (tỷ lệ với mức tiêu hao vật liệu, vật liệu).
– Căn cứ vào chứng từ về giá tiền vật liệu cho từng dự án, hạng mục công trình, ghi:
Nợ TK 154 – Giá tiền sản xuất, kinh doanh dở dang
Sở hữu TK 152 – Vật liệu, vật liệu.
1.2. Hạch toán khoản mục giá tiền nhân lực trưc tiếp: Hạch toán tương tự như hoạt động công nghiệp:
1.3. Hạch toán khoản mục giá tiền sử dụng máy thi công:
Khoản mục giá tiền sử dụng máy thi công bao gồm: giá tiền cho những máy thi công nhằm thực hiện khối lượng công nhằm thực hiện khối lượng công việc xây lắp sử dụng máy. Máy móc thi công là loại máy trực tiếp phục vụ xây lắp dự án. Đó là những máy móc chuyển động bằng động cơ khá nước, diezen, xăng, điện,…(kể cả loại máy phục vụ xây, lắp).
Giá tiền sử dụng máy thi công bao gồm: Giá tiền thường xuyên và giá tiền tạm thời.
Giá tiền thường xuyên cho hoạt động của máy thi công, gồm: Giá tiền nhân lực điều khiển máy, phục vụ máy,…Giá tiền vật liệu, giá tiền phương tiện, dụng cụ; giá tiền khấu hao TSCĐ; giá tiền nhà cung cấp tậu ngoài; (giá tiền sửa chữa nhơ, điện, nước, bảo hiểm xe máy,…); giá tiền khác bằng tiền.
Giá tiền tạm thời cho hoạt động của máy thi công, gồm: Giá tiền sửa chữa to máy thi công (đại tu, trùng tu,…) ko đủ điều kiện, ghi tăng nguyên trị giá máy thi công; Giá tiền dự án tạm thời cho máy thi công, lều, lán, đường ray chạy máy,…). Giá tiền tạm thời của máy sở hữu thể phát sinh trước (được hạch toán vào bên Nợ TK 142, hoặc TK 242) sau đó sẽ phân bổ dần vào Nợ TK 623- “Giá tiền sử dụng máy thi công”; hoặc phát sinh sau nhưng phải tính trước vào giá tiền sản xuất xây lắp trong kỳ (do liên quan tới việc sử dụng máy móc thi công trong kỳ). Trường hợp này phải tiiến hành trích trước giá tiền, ghi Sở hữu TK 335- “Giá tiền phải trả”; Nợ TK 623- “Giá tiền sử dụng máy thi công”.
– Căn cứ vào Bảng phân bổ giá tiền sử dụng máy thi công (khoản giá tiền thực tế ca máy) tính cho từng dự án, hạng mục dự án, ghi:
Nợ TK 154 – Giá tiền sản xuất, kinh doanh dở dang (Khoản mục giá tiền sử dụng máy thi công).
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán (Giá tiền vượt trên mức thông thường)
Sở hữu TK 623 – Giá tiền sử dụng máy thi công.
1.4. Hạch toán khoản mục giá tiền sản xuất chung:
– Giá tiền sản xuất chung phản ánh giá tiền sản xuất của đội, công trường xây dựng, gồm: Lương viên chức quản lý phân xưởng, tổ, đội xây dựng, khoản trích bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, kinh phí công đoàn; khấu hao TSCĐ tiêu dùng cho hoạt động của đội và những giá tiền liên quan tới hoạt động của đội,…lúc những chí này phát sinh trong kỳ, ghi:
Nợ TK 627 – Giá tiền sản xuất chung
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ
Sở hữu những TK 334, 338, 152, 153, 142, 242, 214, 335, 111, 112,…
– Lúc xác định số dự phòng ohải trả về bảo hành dự án xây lắp, ghi:
Nợ TK 627 – Giá tiền sản xuất chung
Sở hữu TK 352 – Dự phòng phải trả.
– Lúc phát sinh giá tiền sửa chữa và bảo hành dự án như giá tiền vật liệu, vật liệu trực tiếp, giá tiền nhân lực trực tiếp, giá tiền sử dụng máy thi công, giá tiền sản xuất chung, kế toán phản ánh vào những tài khoản giá tiền sở hữu liên quan, ghi:
Nợ TK 621 – Giá tiền Vật liệu, vật liệu trực tiếp
Nợ TK 621 – Giá tiền Nhân lực trực tiếp
Nợ TK 623 – Giá tiền sử dụng máy thi công
Nợ TK 627 – Giá tiền sản xuất chung
Sở hữu những TK 111, 112, 152, 153, 214, 331, 334, 338,…
– Cuối kỳ kết chuyển giá tiền thực tế phát sinh trong kỳ về vật liệu, vật liệu trực tiếp, nhân lực trực tiếp, giá tiền sử dụng máy thi công, giá tiền sản xuất chung liên quan tới hoạt động sửa chữa và bảo hành xây lắp để tập hợp giá tiền sửa chữa và bảo hành và tính vào giá thành bảo hành, ghi:
Nợ TK 154 – Giá tiền SXKD dở dang
Sở hữu TK 621 – Giá tiền Vật liệu, vật liệu trực tiếp
Sở hữu TK 621 – Giá tiền Nhân lực trực tiếp
Sở hữu TK 623 – Giá tiền sử dụng máy thi công
Sở hữu TK 627 – Giá tiền sản xuất chung.
– Lúc công việc sửa chữa bảo hành dự án xây lắp hoàn thành bàn ủy quyền khách hàng, ghi:
Nợ TK 352 – Dự phòng phải trả
Sở hữu TK 154 – Giá tiền SXKD dở dang.
– Hết thời hạn bảo hành xtr xây lắp, nếu dự án ko phải bảo hành hoặc số dự phòng phải trả về bảo hành dự án xây lắp to hơn giá tiền thực tế phát sinh thì số chênh lệch phải hoàn nhập, ghi:
Nợ TK 154 – Giá tiền SXKD dở dang
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán (Phần giá tiền ko phân bổ ko kể vào giá thành)
Sở hữu TK 627 – Giá tiền sản xuất chung.
2. Phương pháp hạch toán và kết chuyển giá tiền xây lắp (bên Sở hữu TK 1541- “Xây lắp”:
2.1. Những giá tiền của hợp đồng ko thể thu hồi (Ví dụ: ko đủ tính thực thi về mặt pháp lý như sở hữu sự nghi ngờ về hiệu lực của nó, hoặc hợp đồng mà khách hàng ko thể thực thi nghĩa vụ của mình,…) phải được ghi nhận ngay là giá tiền trong kỳ, ghi:
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán.
Sở hữu TK 154 – Giá tiền sản xuất, kinh doanh dở dang.
2.2. Giá tiền liên quan trực tiếp tới từng hợp đồng sở hữu thể được giảm nếu sở hữu những khoản thu khác ko bao gồm trong doanh thu của hợp đồng. Ví dụ: Những khoản thu từ việc bán vật liệu, vật liệu thừa và thanh lý máy móc, thiết bị máy móc, thiết bị thi công lúc kết thúc hợp đồng xây dựng:
a) Nhập kho vật liệu, vật liệu thừa lúc kết thúc hợp đồng xây dựng, ghi:
Nợ TK 152 – Vật liệu, vật liệu
Sở hữu TK 154 – Giá tiền sản xuất, kinh doanh dở dang.
b) Truất phế liệu thu hồi nhập kho, ghi:
Nợ TK 152 – Vật liệu, vật liệu (Theo giá sở hữu thể thu hồi)
Sở hữu TK 154 – Giá tiền sản xuất, kinh doanh dở dang.
c) Trường hợp vật liệu thừa và phế truất liệu thu hồi ko qua nhập kho mà bán ngay, kế toán phản ánh những khoản thu bán vật liệu thừa và phế truất liệu, ghi giảm giá tiền:
Nợ những TK 111, 112, 311,…(Tổng giá trả tiền)
Sở hữu TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp (33311)
Sở hữu TK 154 – Giá tiền sản xuất, kinh doanh dở dang (Giá chưa sở hữu thuế GTGT).
d) Kế toán thanh lý máy móc, thiết bị thi công chuyên tiêu dùng cho một hợp đồng xây dựng và TSCĐ này đã trích khấu hao đủ theo nguyên giá lúc kết thúc hợp đồng xây dựng:
+ Phản ánh số thu về thanh lý máy móc, thiết bị thi công, ghi:
Nợ những TK 111,112,131,..
Sở hữu TK 3331- Thuế GTGT phải nộp (33311).
Sở hữu TK 154 – Giá tiền sản xuất, kinh doanh dở dang (Giá chưa sở hữu thuế GTGT)
+ Phản ánh giá tiền thanh lý máy móc, thiết bị (nếu sở hữu), ghi:
Nợ TK 154 – Giá tiền sản xuất, kinh doanh dở dang.
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ
Sở hữu những TK 111, 112,…
+ Ghi giảm TSCĐ đã khấu hao hết là máy móc, thiết bị thi công chuyên tiêu dùng đã thanh lý, ghi:
Nợ TK 214 – Hao mòn TSCĐ
Sở hữu TK 211 – TSCĐ hữu hình.
2.3. Cuối kỳ kế toán, căn cứ vào giá thành sản xuất sản phẩm xây lắp thực tế hoàn thành được xác định làv đã bán (bàn giao từng phần hoặc toàn bộ cho Ban quản lý công trình- Bên A); hoặc đã bàn ủy quyền đơn vị nhận thầu chính:
a) Trường hợp bàn ủy quyền bên A (kể cả bàn giao khối lượng xây lắp hoàn thành theo hợp đồng khoán nội bộ, cho đơn vị nhận khoán sở hữu tổ chức kế toán riêng), ghi:
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán.
Sở hữu TK 154 – Giá tiền sản xuất, kinh doanh dở dang.
b) Trường hợp sản phẩm xây lắp hoàn thành chờ bán (Xây dựng nhà để bán,..) hoặc sản phẩm xây lắp hoàn thành nhưng chưa bàn giao, căn cứ vào giá thành sản phẩm xây lắp hoàn thành chờ bán, ghi:
Nợ TK 155 – Thành phẩm.
Sở hữu TK 154 – Giá tiền sản xuất, kinh doanh dở dang.
c) Trường hợp bàn giao sản phẩm xây lắp hoàn thành cho đơn vị nhận thầu chính xây lắp (cấp trên, đơn vị nội bộ- do thực hiện hợp đồng khoán xây lắp nội bộ, đơn vị nhận khoán sở hữu tổ chức kế toán riêng nhưng chỉ hạch toán tới giá thành sản xuất xây lắp), ghi:
Nợ TK 336 – Phải trả nội bộ
Sở hữu TK 154 – Giá tiền SXKD dở dang (1541).
II- Phương pháp hạch toán giá tiền sản xuất và tính giá thành đối với hoạt động sản xuất sản phẩm công nghiệp và nhà cung cấp trong doanh nghiệp xây lắp thực hiện như qui định cho ngành công nghiệp:
Originally posted 2019-01-07 17:02:49.
