Thứ nhất, di chuyển lao động sở hữu kỹ năng dù đã được coi là một trong những chủ trương to của Đảng và Nhà nước và tương trợ tập huấn kỹ năng nghề cũng đã được đưa vào trong những chương trình quốc gia liên quan track vẫn chưa thực sự được chú trọng và thực hiện, xúc tiến trên thực tế, đặc trưng là những ngành nghề sở hữu hàm lượng kỹ năng cao. Việc kết nối cung – cầu lao động ở cấp khu vực, xúc tiến hợp tác track phương về lao động kỹ năng còn hạn chế. Mô phỏng tăng trưởng vẫn chưa tạo hạ tầng nền tảng cho sự phát triển của lực lượng lao động, nhất là trong bối cảnh hội nhập và CMCN 4.0.
Thứ hai, dù trình độ học vấn của người Việt Nam ko quá thấp so với những nước khác trong khu vực track khoảng cách kỹ năng so với yêu cầu thực tế của từng nước vẫn là vấn đề cần phải chú trọng. Xét về trình độ chuyên môn kỹ thuật của lực lượng lao động kỹ năng Việt Nam, dù một phòng ban lao động sở hữu thể đạt được yêu cầu di chuyển, phần to lao động kỹ năng Việt Nam đang thiếu và yếu về những kỹ năng (nghề và kỹ năng mềm) cần thiết khác. Nếu ko sớm khắc phục được những hạn chế, giảm dần những “khoảng cách” về năng lực so với yêu cầu, lao động Việt Nam sẽ khó khó khăn để tham gia di chuyển lao động trong AEC để tìm kiếm thời cơ việc làm tốt hơn.
Thứ ba, giữa mục tiêu di chuyển tự do của lao động kỹ năng và thực hiện di chuyển được là một khoảng cách ko nhỏ, phụ thuộc vào nhiều yếu tố chủ quan và khách quan khác nhau. Để chuẩn bị cho lao động kỹ năng của Việt Nam tham gia sở hữu hiệu quả vào di chuyển lao động kỹ năng trong AEC, hệ thống giáo dục và tập huấn cho người lao động và tăng năng lực thực hiện đang là rào cản chính trong đáp ứng những yêu cầu, những tiêu chuẩn di chuyển lao động kỹ năng ASEAN. Cụ thể, trình độ tay nghề, tính năng động thông minh và kỹ năng bậc cao là một khó khăn to cho lao động Việt Nam hướng tới chất lượng, nhiều năm kinh nghiệm; nhóm quản lý cấp cao và bậc trung còn thiếu và yếu; hạn chế về tiếng nói…. Với việc tiếng Anh được coi như là tiếng nói chính của những tập đoàn to toàn cầu và là tiếng nói phổ biến, trình độ tiếng Anh được xem như là một yếu tố chính trong việc quyết định của dòng di chuyển lao động kỹ năng ra, trong bối cảnh Việt Nam ko sở hữu tiếng nói chung với nước thành viên nào trong ASEAN.
Thứ tư, lựa chọn định hướng và khung khổ phát triển cho việc triển khai di chuyển lao động kỹ năng ở 8 nghề trong AEC chưa hoàn thiện cả ở cấp khu vực và cấp quốc gia. Việt Nam là một trong tất cả các nước cam kết mạnh mẽ với sáng kiến di chuyển lao động nhưng năng lực quản lý di chuyển nhiều hạn chế, nhất là về triển khai thực hiện những cam kết, theo dõi và điều chỉnh những quá trình, thủ tục cũng như thẩm định, giám sát thực hiện những mục tiêu đề ra. Những vấn đề chung về khía cạnh kỹ thuật cũng tác động tới triển khai tự do di chuyển lao động ở ngành nghề trong AEC của Việt Nam và những nước, bao gồm cả sự khác biệt trong hệ thống giáo dục- tập huấn và cấp văn bằng, chứng chỉ của những nước thành viên hay những quan niệm và sự thẩm định, xác nhận về kinh nghiệm.
Từ những nghiên cứu và phân tích trên, sở hữu thể thẩm định rằng, vốn nhân lực chất lượng ko cao và năng suất lao động thấp là rào cản to nhất để lao động sở hữu kỹ năng Việt Nam tham gia di chuyển hiệu quả trên thị trường lao động ASEAN. Những điều này đã làm cho sức khó khăn của lao động Việt Nam giảm xuống, tạo rào cản tiếp cận với việc làm sở hữu chất lượng và hàm lượng chất xám cao hay những việc làm tốt trong khu vực. Những vấn đề nêu trên dẫn tới hậu quả là thu nhập, vị thế và sự hài lòng của người lao động tham gia di chuyển trong ASEAN hạn chế; và do vậy lợi ích thu được từ di chuyển lao động ASEAN của Việt Nam về tăng trưởng, về tri thức và tăng trình độ khoa học cũng như chất lượng nguồn nhân lực còn khoảng cách khá xa so với kỳ vọng.
