CHUẨN MỰC SỐ 24 – BÁO CÁO LƯU CHUYỂN TIỀN TỆ

QUY ĐỊNH CHUNG
01. Mục đích của Chuẩn mực này là quy định và hướng dẫn những nguyên tắc, phương pháp lập và
trình bày Con số lưu chuyển tiền tệ.
02. Chuẩn mực này vận dụng cho việc lập và trình bày Con số lưu chuyển tiền tệ.
03. Con số lưu chuyển tiền tệ là một phòng ban hợp thành của Con số tài chính, nó phân phối thông tin
giúp người sử dụng thẩm định những thay đổi trong tài sản thuần, cơ cấu tài chính, khả năng chuyển đổi
của tài sản thành tiền, khả năng trả tiền và khả năng của doanh nghiệp trong việc tạo ra những luồng
tiền trong quá trình hoạt động. Con số lưu chuyển tiền tệ làm tăng khả năng thẩm định khách quan
tình hình hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp và khả năng so sánh giữa những doanh nghiệp vì nó
loại trừ được những tác động của việc sử dụng những phương pháp kế toán khác nhau cho cùng giao
dịch và hiện tượng.
Con số lưu chuyển tiền tệ tiêu dùng để xem xét và dự đoán khả năng về số lượng, thời kì và độ tin cậy
của những luồng tiền trong tương lai; tiêu dùng để rà soát lại những thẩm định, dự đoán trước đây về những luồng
tiền; rà soát mối quan hệ giữa khả năng sinh lời với lượng lưu chuyển tiền thuần và những tác động
của thay đổi giá cả.
04. Những thuật ngữ trong chuẩn mực này được hiểu như sau:
Tiền bao gồm tiền tại quỹ, tiền đang chuyển và những khoản tiền gửi ko kỳ hạn.
Tương đương tiền: Là những khoản đầu tư ngắn hạn (ko quá 3 tháng), với khả năng chuyển đổi dễ
dàng thành một lượng tiền xác định và ko với nhiều rủi ro trong chuyển đổi thành tiền.
Luồng tiền: Là luồng vào và luồng ra của tiền và tương đương tiền, ko bao gồm dịch chuyển nội
bộ giữa những khoản tiền và tương đương tiền trong doanh nghiệp.
Hoạt động kinh doanh: Là những hoạt động tạo ra doanh thu chủ yếu của doanh nghiệp và những hoạt
động khác ko phải là những hoạt động đầu tư hay hoạt động tài chính.
Hoạt động đầu tư: Là những hoạt động tìm sắm, xây dựng, thanh lý, nhượng bán những tài sản dài hạn và
những khoản đầu tư khác ko thuộc những khoản tương đương tiền.
Hoạt động tài chính: Là những hoạt động tạo ra những thay đổi về quy mô và kết cấu của vốn chủ sở hữu
và vốn vay của doanh nghiệp.
NỘI DUNG CHUẨN MỰC
Trình bày báo cáo lưu chuyển tiền tệ
05. Doanh nghiệp phải trình bày những luồng tiền trong kỳ trên Con số lưu chuyển tiền tệ theo 3 loại
hoạt động: hoạt động kinh doanh, hoạt động đầu tư và hoạt động tài chính.
06. Doanh nghiệp được trình bày những luồng tiền từ những hoạt động kinh doanh, hoạt động đầu tư và
hoạt động tài chính theo cách thức phù thống nhất với đặc điểm kinh doanh của doanh nghiệp. Việc
phân loại và báo cáo luồng tiền theo những hoạt động sẽ phân phối thông tin cho người sử dụng thẩm định
được tác động của những hoạt động đó đối với tình hình tài chính và đối với lượng tiền và những khoản
tương đương tiền tạo ra trong kỳ của doanh nghiệp. Thông tin này cũng được tiêu dùng để thẩm định những
mối quan hệ giữa những hoạt động nêu trên.
07. Một giao dịch đơn lẻ với thể liên quan tới những luồng tiền ở nhiều loại hoạt động khác nhau. Ví dụ,
trả tiền một khoản nợ vay bao gồm cả nợ gốc và lãi, trong đó lãi thuộc hoạt động kinh doanh và
nợ gốc thuộc hoạt động tài chính.
Luồng tiền từ hoạt động kinh doanh
08. Luồng tiền phát sinh từ hoạt động kinh doanh là luồng tiền với liên quan tới những hoạt động tạo ra
doanh thu chủ yếu của doanh nghiệp, nó phân phối thông tin cơ bản để thẩm định khả năng tạo tiền tài
doanh nghiệp từ những hoạt động kinh doanh để trang trải những khoản nợ, duy trì những hoạt động, trả cổ
tức và tiến hành những hoạt động đầu tư mới mà ko cần tới những nguồn tài chính bên ngoài. Thông
tin về những luồng tiền từ hoạt động kinh doanh, lúc được sử dụng kết hợp với những thông tin khác, sẽ
giúp người sử dụng dự đoán được luồng tiền từ hoạt động kinh doanh trong tương lai. Những luồng tiền
chủ yếu từ hoạt động kinh doanh gồm:
(a) Tiền thu được từ việc bán hàng, phân phối nhà sản xuất;
(b) Tiền thu được từ doanh thu khác (tiền thu bản quyền, phí, hoả hồng và những khoản khác trừ những
khoản tiền thu được xác định là luồng tiền từ hoạt động đầu tư và hoạt động tài chính);
(c) Tiền chi trả cho người phân phối hàng hoá và nhà sản xuất;
(d) Tiền chi trả cho người lao động về tiền lương, tiền thưởng, trả hộ người lao động về bảo hiểm, trợ
cấp…;
(đ) Tiền chi trả lãi vay;
(e) Tiền chi nộp thuế TNDN;
(g) Tiền thu do được hoàn thuế;
(h) Tiền thu do được bồi thường do khách hàng vi phạm hợp đồng kinh tế;
(i) Tiền chi trả doanh nghiệp bảo hiểm về phí bảo hiểm, tiền bồi thường và những khoản tiền khác theo hợp
đồng bảo hiểm;
(ok) Tiền chi trả do bị phạt, bị bồi thường do doanh nghiệp vi phạm hợp đồng kinh tế.
09. Những luồng tiền liên quan tới tìm, bán chứng khoán vì mục đích thương nghiệp được phân loại là
những luồng tiền từ hoạt động kinh doanh.
Luồng tiền từ hoạt động đầu tư
10. Luồng tiền phát sinh từ hoạt động đầu tư là luồng tiền với liên quan tới việc tìm sắm, xây dựng,
nhượng bán, thanh lý tài sản dài hạn và những khoản đầu tư khác ko thuộc những khoản tương đương
tiền. Những luồng tiền chủ yếu từ hoạt động đầu tư gồm:
(a) Tiền chi để tìm sắm, xây dựng TSCĐ và những tài sản dài hạn khác, bao gồm cả những khoản tiền
chi liên quan tới giá bán triển khai đã được vốn hoá là TSCĐ vô hình;
(b) Tiền thu từ việc thanh lý, nhượng bán TSCĐ và những khoản tài sản dài hạn khác;
(c) Tiền chi cho vay đối với bên khác, trừ tiền chi cho vay của nhà băng, tổ chức tín dụng và những tổ
chức tài chính; tiền chi tìm những dụng cụ nợ của những đơn vị khác, trừ trường hợp tiền chi tìm những
dụng cụ nợ được coi là những khoản tương đương tiền và tìm những dụng cụ nợ tiêu dùng cho mục đích
thương nghiệp;
(d) Tiền thu hồi cho vay đối với bên khác, trừ trường hợp tiền thu hồi cho vay của nhà băng, tổ chức
tín dụng và những tổ chức tín dụng; tiền thu do bán lại những dụng cụ nợ của đơn vị khác, trừ trường hợp
thu tiền từ bán những dụng cụ nợ được coi là những khoản tương đương tiền và bán những dụng cụ nợ tiêu dùng
cho mục đích thương nghiệp;
(đ) Tiền chi đầu tư góp vốn vào đơn vị khác, trừ trường hợp tiền chi tìm cổ phiếu vì mục đích thương
mại;
(e) Tiền thu hồi đầu tư góp vốn vào đơn vị khác, trừ trường hợp tiền thu từ bán lại cổ phiếu đã tìm vì
mục đích thương nghiệp;
(g) Tiền thu lãi cho vay, cổ tức và lợi nhuận nhận được.
Luồng tiền từ hoạt động tài chính
11. Luồng tiền phát sinh từ hoạt động tài chính là luồng tiền với liên quan tới việc thay đổi về quy mô
và kết cấu của vốn chủ sở hữu và vốn vay của doanh nghiệp. Những luồng tiền chủ yếu từ hoạt động tài
chính, gồm:
(a) Tiền thu từ phát hành cổ phiếu, nhận vốn góp của chủ sở hữu;
(b) Tiền chi trả vốn góp của chủ sở hữu, tìm lại cổ phiếu của chính doanh nghiệp đã phát hành;
(c) Tiền thu từ những khoản đi vay ngắn hạn, dài hạn;
(d) Tiền chi trả những khoản nợ gốc đã vay;
(đ) Tiền chi trả nợ thuê tài chính;
(e) Cổ tức, lợi nhuận đã trả cho chủ sở hữu.
Luồng tiền từ hoạt động kinh doanh của nhà băng, tổ chức tín dụng, tổ chức tín dụng và
doanh nghiệp bảo hiểm
12. Đối với nhà băng, tổ chức tín dụng, tổ chức tín dụng và doanh nghiệp bảo hiểm, những luồng tiền
phát sinh với đặc điểm riêng. Lúc lập Con số lưu chuyển tiền tệ, những tổ chứa này phải căn cứ vào tính
chất, đặc điểm hoạt động để phân loại những luồng tiền một cách hợp lý.
13. Đối với nhà băng, tổ chức tín dụng, tổ chức tín dụng, những luồng tiền sau đây được phân loại là
luồng tiền từ hoạt động kinh doanh:
(a) Tiền chi cho vay;
(b) Tiền thu hồi cho vay;
(c) Tiền thu từ hoạt động huy động vốn (kể cả khoản nhận tiền gửi, tiền tiết kiệm của những tổ chức, cá
nhân khác);
(d) Trả lại tiền huy động vốn (kể cả khoản trả tiền gửi, tiền tiết kiệm của những tổ chức, tư nhân khác);
(đ) Nhận tiền gửi và trả lại tiền gửi cho những tổ chức tín dụng, tín dụng khác;
(e) Gửi tiền và nhận lại tiền gửi vào những tổ chức tín dụng, tín dụng khác;
(g) Thu và chi những loại phí, hoả hồng nhà sản xuất;
(h) Tiền lãi cho vay, lãi tiền gửi đã thu;
(i) Tiền lãi đi vay, nhận gửi tiền đã trả;
(ok) Lãi, lỗ tìm bán ngoại tệ;
(l) Tiền thu vào hoặc chi ra về tìm, bán chứng khoán ở doanh nghiệp kinh doanh chứng khoán;
(m) Tiền chi tìm chứng khoán vì mục đích thương nghiệp;
(n) Tiền thu từ bán chứng khoán vì mục đích thương nghiệp;
(o) Thu nợ khó đòi đã xoá sổ;
(p) Tiền thu khác từ hoạt động kinh doanh;
(q) Tiền chi khác từ hoạt động kinh doanh.
14. Đối với những doanh nghiệp bảo hiểm, tiền thu bảo hiểm, tiền chi bồi thường bảo hiểm và những khoản
tiền thu vào, chi ra với liên quan tới điều khoản hợp đồng bảo hiểm đều được phân loại là luồng tiền
từ hoạt động kinh doanh.
15. Đối với nhà băng, tổ chức tín dụng, tổ chức tín dụng và doanh nghiệp bảo hiểm, những luồng tiền
từ hoạt động đầu tư và hoạt động tài chính tương tự như đối với những doanh nghiệp khác, trừ khoản
tiền cho vay của nhà băng, tổ chức tín dụng và tổ chức tín dụng được phân loại là luồng tiền từ hoạt
động kinh doanh vì chúng liên quan tới hoạt động tạo ra doanh thu chủ yếu của doanh nghiệp.
Phương pháp lập Con số lưu chuyển tiền tệ
Luồng tiền từ hoạt động kinh doanh
16. Doanh nghiệp phải báo cáo những luồng tiền từ hoạt động kinh doanh theo một trong hai phương
pháp sau:
(a) Phương pháp trực tiếp: Theo phương pháp này những mục tiêu phản ánh những luồng tiền vào và những
luồng tiền ra được trình bày trên báo cáo và được xác định theo một trong 2 cách sau đây:
– Phân tích và tổng hợp trực tiếp những khoản tiền thu và chi theo từng nội dung thu, chi từ những ghi chép
kế toán của doanh nghiệp.
– Điều chỉnh doanh thu, giá vốn hàng bán và những khoản mục khác trong báo cáo kết quả hoạt động
kinh doanh cho:
+ Những thay đổi trong kỳ của hàng tồn kho, những khoản phải thu và những khoản phải trả từ hoạt động kinh
doanh;
+ Những khoản mục ko phải bằng tiền khác;
+ Những luồng tiền liên quan tới hoạt động đầu tư và hoạt động tài chính.
(b) Phương pháp gián tiếp: Những mục tiêu về luồng tiền được xác định trên cơ sở vật chất lấy tổng lợi nhuận
trước thuế và điều chỉnh cho những khoản:
– Những khoản doanh thu, giá bán ko phải bằng tiền như khấu hao TSCĐ, dự phòng…
– Lãi, lỗ chênh lệch tỷ giá hối đoái chưa thực hiện;
– Tiền đã nộp thuế TNDN’
– Những thay đổi trong kỳ của hàng tồn kho, những khoản phải thu và những khoản phải trả từ hoạt động kinh
doanh (trừ thuế thu nhập và những khoản phải nộp khác sau thuế TNDN);
– Lãi lỗ từ những hoạt động đầu tư.
Luồng tiền từ hoạt động đầu thư và hoạt động tài chính
17. Doanh nghiệp phải báo cáo riêng biệt những luồng tiền vào, những luồng tiền ra từ hoạt động đầu tư và
hoạt động tài chính, trừ trường hợp những luồng tiền được báo cáo trên cơ sở vật chất thuần được nhắc trong
những đoạn 18 và 19 của chuẩn mực này.
Con số những luồng tiền trên cơ sở vật chất thuần
18. Những luồng tiền phát sinh từ những hoạt động kinh doanh, hoạt động đầu tư hay hoạt động tài chính
sau đây được báo cáo trên cơ sở vật chất thuần:
(a) Thu tiền và chi trả tiền hộ khách hàng:
– Tiền thuê thu hộ, chi hộ và trả lại cho chủ sở hữu tài sản;
– Những quỹ đầu tư giữ cho khách hàng;
– Nhà băng nhận và trả tiền những khoản tiền gửi ko kỳ hạn, những khoản tiền chuyển hoặc thanh
toán qua nhà băng.
(b) Thu tiền và rót vốn đối với những khoản với vòng quay nhanh, thời kì đáo hạn ngắn:
– Sắm, bán ngoại tệ;
– Sắm, bán những khoản đầu tư;
– Những khoản đi vay hoặc cho vay ngắn hạn khác với thời hạn ko quá 3 tháng.
19. Những luồng tiền phát sinh từ những hoạt động sau đây của nhà băng, tổ chức tín dụng và tổ chức tài
chính được báo cáo trên cơ sở vật chất thuần:
(a) Nhận và trả những khoản tiền gửi với kỳ hạn với ngày đáo hạn khăng khăng;
(b) Gửi tiền và rút tiền gửi từ những tổ chức tín dụng và tổ chức tín dụng khác;
(c) Cho vay và trả tiền những khoản cho vay đó với khách hàng.
Những luồng tiền liên quan tới ngoại tệ
20. Những luồng tiền phát sinh từ những giao dịch bằng ngoại tệ phải được quy đổi ra đồng tiền ghi sổ kế
toán theo tỷ giá hối đoái tại thời khắc phát sinh giao dịch đó. Con số lưu chuyển tiền tệ của những tổ
chức hoạt động ở nước ngoài phải được quy đổi ra đồng tiền ghi sổ kế toán của doanh nghiệp mẹ theo tỷ
giá thực tế tại ngày lập Con số lưu chuyển tiền tệ.
21. Chênh lệch tỷ giá hối đoái chưa thực hiện phát sinh từ thay đổi tỷ giá quy đổi ngoại tệ ra đơn vị
tiền tệ kế toán ko phải là những luồng tiền. Tuy nhiên, số chênh lệch tỷ giá hối đoái do quy đổi tiền và
những khoản tương đương tiền bằng ngoại tệ hiện gửi phải được trình bày riêng biệt trên Con số lưu
chuyển tiền tệ nhằm mục đích đối chiếu tiền và những khoản tương đương tiền tại thời khắc đầu kỳ và
cuối kỳ báo cáo.
Những luồng tiền liên quan tới tiền lãi, cổ tức và lợi nhuận thu được
22. Đối với những doanh nghiệp (trừ nhà băng, tổ chức tín dụng và tổ chức tín dụng), những luồng tiền
liên quan tới tiền lãi vay đã trả được phân loại là luồng tiền từ hoạt động kinh doanh. Những luồng tiền
liên quan tới tiền lãi cho vay, cổ tức và lợi nhuận thu được được phân loại là luồng tiền từ hoạt động
đầu tư. Những luồng tiền liên quan tới cổ tức và lợi nhuận đã trả được phân loại là luồng tiền từ hoạt
động tài chính. Những luồng tiền này phải được trình bày thành mục tiêu riêng biệt thích hợp theo từng loại
hoạt động trên Con số lưu chuyển tiền tệ.
23. Đối với nhà băng, tổ chức tín dụng và tổ chức tín dụng, tiền lãi đã trả, tiền lãi đã thu được phân
loại là luồng tiền từ hoạt động kinh doanh, trừ tiền lãi đã thu được xác định rõ ràng là luồng tiền từ
hoạt động đầu tư. Cổ tức và lợi nhuận đã thu được phân loại là luồng tiền từ hoạt động đầu tư. Cổ tức
và lợi nhuận đã trả được phân loại là luồng tiền từ hoạt động tài chính.
24. Tổng số tiền lãi vay đã trả trong kỳ phải được trình bày trong báo cáo lưu chuyển tiền tệ cho dù nó
đã được ghi nhận là giá bán trong kỳ hay đã được vốn hoá theo quy định của Chuẩn mực kế toán số
16 “Mức giá đi vay”
Những luồng tiền liên quan tới thuế TNDN
25. Những luồng tiền liên quan tới thuế TNDN được phân loại là luồng tiền từ hoạt
động kinh doanh (trừ trường hợp được xác định là luồng tiền từ hoạt động đầu tư) và được trình bày
thành mục tiêu riêng biệt trên Con số lưu chuyển tiền tệ.
Những luồng tiền liên quan tới tìm và thanh lý những doanh nghiệp con hoặc những đơn vị kinh doanh khác
26. Luồng tiền phát sinh từ việc tìm và thanh lý những doanh nghiệp con hoặc những đơn vị kinh doanh khác
được phân loại là luồng tiền từ hoạt động đầu tư và phải trình bày thành những mục tiêu riêng biệt trên
Con số lưu chuyển tiền tệ.
27. Tổng số tiền chi trả hoặc thu được từ việc tìm và thanh lý doanh nghiệp con hoặc đơn vị kinh doanh
khác được trình bày trong Con số lưu chuyển tiền tệ theo số thuần của tiền và tương đương tiền chi
trả hoặc thu từ việc tìm và thanh lý.
28. Doanh nghiệp phải trình bày trong thuyết minh BCTC một cách tổng hợp về cả việc
tìm và thanh lý những doanh nghiệp con hoặc những đơn vị kinh doanh khác trong kỳ những thông tin sau:
(a) Tổng trị giá tìm hoặc thanh lý;
(b) Phần trị giá tìm hoặc thanh lý được trả tiền bằng tiền và những khoản tương đương tiền;
(c) Số tiền và những khoản tương đương tiền thực với trong doanh nghiệp con hoặc đơn vị kinh doanh khác
được tìm hoặc thanh lý;
(d) Phần trị giá tài sản và công nợ ko phải là tiền và những khoản tương đương tiền trong doanh nghiệp
con hoặc đơn vị kinh doanh khác được tìm hoặc thanh lý trong kỳ. Trị giá tài sản này phải được tổng
hợp theo từng loại tài sản.
Những giao dịch ko bằng tiền
29. Những giao dịch về đầu tư và tài chính ko trực tiếp sử dụng tiền hay những khoản tương đương tiền
ko được trình bày trong Con số lưu chuyển tiền tệ.
30. Nhiều hoạt động đầu tư và hoạt động tài chính tuy với tác động tới kết cấu tài sản và tài chính
của doanh nghiệp nhưng ko tác động trực tiếp tới luồng tiền hiện tại, do vậy chúng ko được
trình bày trong báo cáo lưu chuyển tiền tệ mà được trình bày ở Thuyết minh BCTC. Ví dụ:
(a) Việc tìm tài sản bằng cách nhận những khoản nợ liên quan trực tiếp hoặc thông qua nghiệp vụ cho
thuê tài chính;
(b) Việc tìm một doanh nghiệp thông qua phát hành cổ phiếu;
(c) Việc chuyển nợ thành vốn chủ sở hữu.
Những khoản mục của tiền và tương đương tiền
31. Doanh nghiệp phải trình bày trên Con số lưu chuyển tiền tệ những mục tiêu tiền và những khoản tương
đương tiền đầu kỳ và cuối kỳ, tác động của thay đổi tỷ giá hối đoái quy đổi tiền và những khoản tương
đương tiền bằng ngoại tệ hiện giữ để đối chiếu số liệu với những khoản mục tương ứng trên Bảng cân
đối kế toán.
Những thuyết minh khác
32. Doanh nghiệp phải trình bày trị giá và lý do của những khoản tiền và tương đương tiền to do doanh
nghiệp nắm giữ nhưng ko được sử dụng do với sự hạn chế của pháp luật hoặc những ràng buộc
khác mà doanh nghiệp phải thực hiện.
33. Mang nhiều trường hợp trong số tiền dư và những khoản tương đương tiền do doanh nghiệp nắm giữ
nhưng ko thể sử dụng cho hoạt động kinh doanh được. Ví dụ: Những khoản tiền nhận ký quỹ, ký
cược; những quỹ chuyên tiêu dùng; kinh phí dự án…

Phụ lục 1
(Mẫu Con số lưu chuyển tiền tệ vận dụng cho doanh nghiệp
ko phải là nhà băng, tổ chức tín dụng và tổ chức tín dụng)
BÁO CÁO LƯU CHUYỂN TIỀN TỆ (Mẫu 1)
(Theo phương pháp trực tiếp)

BÁO CÁO LƯU CHUYỂN TIỀN TỆ (Mẫu 2)
(Theo phương phán gián tiếp)

Phụ lục 2
(Mẫu Con số lưu chuyển tiền tệ
vận dụng cho nhà băng, tổ chức tín dụng và những tổ chức tín dụng)
BÁO CÁO LƯU CHUYỂN TIỀN TỆ
(Theo phương pháp trực tiếp)

Originally posted 2019-01-06 14:46:25.