Chuẩn mực là cách nói chung, thường chia chuẩn mực thành chuẩn mực xã hội và chuẩn mực tư nhân. Tâm lý xã hội học cho rằng sự tương tác xã hội sở hữu tác động lên hành vi của mỗi tư nhân. Tác động từ những thành viên trong xã hội được gọi là chuẩn mực xã hội. Chuẩn mực xã hội là những quy luật vừa chính thức vừa ko chính thức chi phối hành vi của một nhóm người hoặc hành vi của những người trong cùng xã hội nói chung. Kallgren, Reno, và Cialdini lưu ý là chuẩn mực chi phối trong mỗi tình huống xã hội. Do đó, chuẩn mực xã hội sở hữu tác động quan yếu lên hành vi trong bất cứ tình huống nào.
Vì chuẩn mực xã hội được giả thuyết là tác động lên hành vi trong nhiều tình huống, chuẩn mực xã hội sở hữu thể cũng tác động lên hành vi tuân thủ thuế của tư nhân. Davis, Hecht, và Derkins phát biểu những yếu tố tác động lên hành vi tuân thủ. Alm tìm ra rằng những tư nhân trong xã hội mà sở hữu chuẩn mực xã hội về tuân thủ thì sở hữu khả năng tuân thủ. Ông lưu ý là mỗi tư nhân mà thấy người khác trốn thuế thì cũng dẫn tới việc họ sở hữu khả năng trốn thuế.
Những nghiên cứu trước đây cũng xem chuẩn mực chỉ là một biến đơn. Tuy nhiên, tâm lý xã hội học đề nghị 4 loại chuẩn mực là: (1) chuẩn mực tư nhân (private), (2) chuẩn mực mô tả (descriptive), (3) chuẩn mực yêu cầu (injunctive), và (4) chuẩn mực chủ quan (subjective). Những chuẩn mực này khác nhau ở xuất phát điểm và cách thức tác động. Trong lúc chuẩn mực xã hội là tác động bên ngoài lên thiên hướng của tư nhân về trị giá xác định, thì chuẩn mực tư nhân là trị giá bên trong. Điểm cần quan tâm là chuẩn mực tư nhân chịu tác động bởi chuẩn mực xã hội. Đối với việc tuân thủ thuế, trong khi trị giá tư nhân sở hữu lẽ ko thể thay đổi, thì ta sở hữu thể tác động thay đổi việc tuân thủ thuế thông qua việc tác động lên những chuẩn mực xã hội.
Chuẩn mực tư nhân
Chuẩn mực tư nhân là tiêu chuẩn đạo đức của tư nhân và những kỳ vọng về hành vi. Chuẩn mực tư nhân sở hữu thể phát triển thông qua quá trình tích lũy (internalization) chuẩn mực xã hội (của 1 nhóm hay của xã hội nói chung) mà tư nhân sở hữu thể cảm nhận thấy. Một số chuẩn mực xã hội quan yếu trở thành tiêu chuẩn đạo đức của tư nhân. Lúc chuẩn mực tư nhân phản ánh niềm tin của chính tư nhân, điều này sẽ tác động lên hành vi của họ, dĩ nhiên là bao gồm cả hành vi tuân thủ thuế. Từ đó, NCS đưa ra giả thuyết kiểm định như sau:
Giả thuyết 9: Chuẩn mực tư nhân về tuân thủ thuế sở hữu mối quan hệ tích cực lên dự kiến tuân thủ thuế.
Chuẩn mực mô tả
Chuẩn mực mô tả là một dạng của chuẩn mực xã hội. Chuẩn mực mô tả được mô tả là cảm nhận về cách thức mà những thành viên của nhóm hoặc của xã hội thật sự cư xử. Những chuẩn mực này tác động lên hành vi của tư nhân trong nhóm hoặc trong xã hội. Chuẩn mực mô tả dựa trên hành vi thật sự của những thành viên trong nhóm (hoặc xã hội) và thỉnh thoảng cũng tranh chấp với hành vi mà được nhóm (hoặc xã hội) chấp nhận rộng rãi. Những chuẩn mực xã hội này sản xuất thông tin giúp tư nhân định hướng hành vi trong rất nhiều tình huống.
Chuẩn mực mô tả sở hữu thể khuyến khích hành vi tuân thủ với luật thuế hoặc trốn thuế thông qua việc xúc tiến tư nhân giảng giải cho hành vi của họ. Chuẩn mực mô tả sở hữu thể sản xuất thông tin về hành vi như là tuân thủ và trốn thuế như thế nào tới mọi người [79]. Giả thuyết kiểm định:
Giả thuyết 10: Chuẩn mực mô tả về tuân thủ thuế sở hữu mối quan hệ tích cực lên dự kiến tuân thủ thuế.
Giả thuyết 11: Chuẩn mực mô tả về tuân thủ thuế sở hữu mối quan hệ tích cực lên chuẩn mực tư nhân về tuân thủ thuế.
Chuẩn mực yêu cầu
Chuẩn mực yêu cầu cũng là một loại của chuẩn mực xã hội. Chuẩn mực yêu cầu là cảm nhận về hành vi mà hầu hết mọi người trong nhóm chấp thuận và ko chấp thuận. Khác với chuẩn mực mô tả quan tâm tới hành vi mà những thành viên thực sự làm, chuẩn mực yêu cầu chỉ ra cách mà mọi thành viên nên hành động.
Chuẩn mực yêu cầu sở hữu thể tác động lên hành vi của rất nhiều tình huống bao gồm tình huống tuân thủ thuế. Bobek, Roberts, và Sweeney rà soát riêng rẽ sự tác động của chuẩn mực yêu cầu lên hành vi tuân thủ thuế và phát hiện là nó giúp dự đoán hành vi tuân thủ. Do sự mong muốn của tư nhân dựa trên cơ sở vật chất chấp thuận của xã hội, giả thuyết kiểm định:
Giả thuyết 12: Chuẩn mực yêu cầu về tuân thủ thuế sở hữu mối quan hệ tích cực lên dự kiến tuân thủ thuế
Giả thuyết 13: Chuẩn mực yêu cầu về tuân thủ thuế sở hữu mối quan hệ tích cực lên chuẩn mực tư nhân về tuân thủ thuế.
Chuẩn mực chủ quan
Chuẩn mực chủ quan là một loại của chuẩn mực xã hội. Chuẩn mực chủ quan là cảm nhận về cách mà hầu hết mọi người quan yếu đối với tư nhân sở hữu thể hành động. Chuẩn mực chủ quan là một loại cụ thể của chuẩn mực yêu cầu. Trong lúc chuẩn mực yêu cầu giảng giải xã hội như một tổng thể chấp nhận chung, chuẩn mực chủ quan giảng giải những điều mà sắp với sự chấp thuận của tư nhân hơn. Chuẩn mực chủ quan thường bắt nguồn từ sức ép từ người thân và bạn bè. Chuẩn mực chủ quan sở hữu thể làm tư nhân tuân thủ hoặc trốn thuế là do sự chấp thuận của nhóm thành viên thân thiết với tư nhân tác động tác động. Do đó, giả thuyết kiểm định:
Giả thuyết 14: Chuẩn mực chủ quan về tuân thủ thuế sở hữu mối quan hệ tích cực lên dự kiến tuân thủ thuế
Giả thuyết 15: Chuẩn mực chủ quan về tuân thủ thuế sở hữu mối quan hệ tích cực lên chuẩn mực tư nhân về tuân thủ thuế.