Lý thuyết trật tự phân hạng được đề xuất bởi Gordon Donaldson (1961) và hoàn thiện bởi Stewart C.Myers và Nicolas Majluf (1984). Giả thuyết của lý thuyết bao gồm: (i) Tồn tại vấn đề bất tương hợp thông tin giữa nhà quản trị DN và nhà đầu tư bên ngoài; (ii) Nhà quản trị DN sẽ hành động vì lợi ích tốt nhất cho chủ sở hữu hiện hành.

Lý thuyết này ko đi tìm cơ cấu tài chính tối ưu mà thay vào đó đi xác định một thứ tự ưu tiên trong việc lựa chọn tài chính trong quyết định tài trợ. Theo lý thuyết này, DN ưa thích lựa chọn tài trợ bằng tài chính bên trong hơn so với tài chính bên ngoài. Trong trường hợp phải lựa chọn tài chính bên ngoài, DN sẽ lựa chọn theo một thứ tự sao cho đạt được mục tiêu tối thiểu hoá sự gia tăng tầm giá do thông tin bất đối xứng. Lý thuyết trật tự phân hạng cho rằng những nhà quản trị DN sẽ sở hữu lợi thế hơn nhà đầu tư bên ngoài trong việc biết nhiều thông tin về triển vọng, rủi ro và trị giá DN.

Thứ tự ưu tiêu trong lựa chọn tài chính bao gồm: (1) Vốn đầu tư bên trong; (2) Nợ vay; (3) Vốn góp của chủ sở hữu.

Qua nghiên cứu một số lý thuyết về cơ cấu tài chính, một số kết luận được rút ra như sau:

Thứ nhất, quy mô và tỷ trọng nợ vay đóng vai trò quan yếu trong việc lựa chọn cơ cấu tài chính tối ưu. Mặc dù sử dụng nợ vay sở hữu thể làm gia tăng mức độ rủi ro tài chính của DN trong hoạt động kinh doanh nhưng nếu sử dụng hiệu quả sở hữu tác dụng khuyếch đại tỷ suất sinh lời vốn chủ sở hữu. Việc hoạch định cơ cấu tài chính tối ưu nhất thiết phải nắm vững nguyên tắc về sự thăng bằng giữa lợi ích và rủi ro. Cơ cấu tài chính tối ưu là mức cơ cấu mà tại đó rủi ro và lợi ích của việc sử dụng nợ vay được thăng bằng và là mức cơ cấu tác động làm tránh rủi ro tài chính, tối thiểu hoá tầm giá sử dụng vốn bình quân và tạo ra sự tối đa hoá trị giá DN.

Thứ hai, trong thực tế việc xác định một cơ cấu tài chính tối ưu là điều khó khăn do sự biến động đối với tình hình kinh doanh cũng như sự khác nhau về đặc điểm kinh doanh giữa những ngành nghề, ngành. Bởi vậy, thực tiễn khái niệm cơ cấu tài chính mục tiêu thường được sử dụng. Cơ cấu tài chính mục tiêu là cơ cấu tài chính được xác định dựa trên những lý thuyết của cơ cấu tài chính tối ưu và sở hữu sự cân nhắc giữa những yếu tố rủi ro tài chính, tỷ suất sinh lời trong từng điều kiện, hoàn cảnh cụ thể. Lúc điều kiện và hoàn cảnh kinh tế sở hữu sự thay đổi thì cơ cấu tài chính mục tiêu cũng sở hữu sự thay đổi. Yêu cầu đặt ra đối với từng doanh nghiêp là phải xác định một cơ cấu tài chính mục tiêu cho DN của mình trong từng thời kỳ để công việc tổ chức, huy động và sử dụng tài chính luôn hướng tới cơ cấu tài chính mục tiêu này.