Từ những kinh nghiệm đã trình bày, với thể khái quát một số bài học cho Hà Tĩnh trong quản lý huy động và sử dụng nguồn lực cho XDNTM như sau:

Một là, phải thực sự phát huy vai trò chủ thể của người dân. Đây là bài học quan yếu từ kinh nghiệm quốc tế và những địa phương trong triển khai XDNTM. Công việc tuyên truyền, vận động quần chúng là giải pháp quan yếu mang tính quyết định sự thành công của XDNTM.

Hai là, lựa chọn mục tiêu ưu tiên trong chương trình XDNTM. Do NLTC  hạn hẹp, kinh nghiệm XDNTM ở những nước và những địa phương được nghiên cứu cho thấy, điều quan yếu nhất là trong số những tiêu chí NTM, xác định tiêu chí cần ưu tiên, từ đó, với kế hoạch để thực hiện ngay. Thực hiện phương châm làm từng bước, từ thấp tới cao, từ thí điểm trên diện hẹp để đưa ra đại trà, từ xây dựng lan sang sản xuất, từ NN sang phi NN để ND với đủ thời kì chuyển đổi cách nghĩ, cách làm, với đủ thời kì để chọn lựa, huấn luyện cán bộ hạ tầng, nông hộ với thời kì để tự tích lũy tái sản xuất mở rộng.

Ba là, nghiên cứu và cụ thể hóa những chính sách quản lý huy động, sử dụng những nguồn tài chính thích hợp với điều kiện địa phương. Thành công ở Nam Định, Ninh Bình, Lâm Đồng… cho thấy, trên hạ tầng những chính sách trung ương đã ban hành, chính quyền các đơn vị quản lý cần nghiên cứu, cụ thể hóa cho thích hợp với điều kiện địa phương trong việc huy động, sử dụng những NLTC. Những chính sách huy động, sử dụng NLTC thực hiện theo phương châm “Nhà nước và nhân dân cùng làm”, tune ko huy động quá sức dân.

Bốn là, bảo đám dân chủ, sáng tỏ, công khai trong việc huy động, sử  dụng những NLTC cho xây dụng NTM, phát huy tối đa quyền làm chủ của người dân. Việc XDNTM phải bảo đảm dân chủ từ khâu triển khai chủ trương, quyết nghị của Đảng tới tổ chức thực hiện và thẩm định. Những nội dung triển khai thực hiện ở hạ tầng, phải được công khai để nhân dân được biết, được bàn, được làm, được rà soát; đặc thù xây dựng những dự án CSHT cần công khai quy hoạch, thiết kế, dự toán, cách thức tổ chức thực hiện, quyết toán sáng tỏ để nhân dân giám sát. Thực hiện tốt những vấn đề này sẽ tạo được niềm tin và khuyến khích người dân tham gia đóng góp nguồn lực thực hiện chương trình. Ngoài ra, cần chú trọng công việc rà soát, giám sát việc huy động, sử dụng những NLTC cho Chương trình XDNTM, đảm bảo việc đầu tư hiệu quả, đúng trọng tâm theo lộ trình đã đề ra.

Năm là, để với thể huy động và sử dụng NLTC đầu tư XDNTM một cách hiệu quả, việc vận dụng những chính sách động viên, khuyến khích là hết sức cần thiết tune cần với sự phân biệt. Những chính sách động viên, khuyến khích ở Hàn Quốc, Trung Hoa và Nam Định, Lâm Đồng… thành công cho thấy những chính sách khuyến khích thiết yếu sự phân biệt và ko nên cào bằng giữa những địa phương. Cần với sự phân biệt tức là cần với nhiều ưu đãi, khuyến khích hơn cho những địa phương làm tốt hơn. Sở hữu tương tự mới tạo được động lực kích thích và thu hút được tài chính đầu tư tại những địa phương khác.

Sáu là, tăng cường phân cấp cho địa phương trong tạo nguồn thu, quyết định đầu tư XDNTM. Kinh nghiệm quốc tế và trong nước cho thấy, mỗi địa phương với những lợi thế mang tính đặc thù với thể đem lại thời cơ gia tăng cho quỹ NSNN của địa phương đó, đồng thời cũng chỉ địa phương mới biết rõ về tình trạng NT của địa phương mình. Do vậy, việc phân cấp cho địa phương trong việc tạo nguồn thu, chủ động trong việc quyết định đầu tư là rất cần thiết, điều này cũng sẽ góp phần giảm bớt gánh nặng cho NSNN trung ương.

Bảy là, thực hiện tốt chính sách tín dụng NT. Kinh nghiệm từ Trung Hoa đã xây dựng một mạng lưới tín dụng NT với nhiều loại hình, nhiều tổ chức cùng tham gia, đồng thời với chính sách khen thưởng nhằm tạo động lực cho những tổ chức tín dụng trong ngành NN NT bằng lợi ích vật chất cụ thể. Cần khuyến khích và tạo điều kiện tốt nhất cho người dân và những DN, HTX vay vốn tín dụng trong ngành NN, NT.

Tám là, tăng cường những chính sách, những giải pháp thu hút những DN đầu tư vào NN, NT nhằm hoàn thành nhóm tiêu chí về phát triển sản xuất và tạo sức hút để hoàn thành những tiêu chí khác. Những kinh nghiệm của Trung Hoa như ưu đãi về vay vốn, về thuế, hạ thấp tiêu chuẩn hoạt động SXKD ở NT, cải cách thủ tục hành chính, triển khai bảo hiểm cho sản xuất NN.… cần được nghiên cứu để triển khai thích hợp với địa phương.

Chín là, xây dựng những tổ chức ND kịp thời với những hình thức thích hợp, tiêu biểu như Liên minh những HTX ở Nhật Bản, góp phần huy động và sử dụng hiệu quả những NLTC cho NN, NT. Chính quyền xem xét tạo điều kiện cho những tổ chức ND ở cấp xã phối hợp với những nhà băng thực hiện những nghiệp vụ tín dụng NN, phát huy thế mạnh của những tổ chức này là nắm rõ nhu cầu tiền vay, hiểu rõ đối tượng cho vay cũng như khả năng chi trả của từng hộ, nhờ đó rủi ro thấp, mức giá rẻ, thủ tục cho vay thuận tiện, cho vay đúng mục đích.

Mười là, cần tránh tính trạng chạy theo thành tích, thực hiện XDNTM theo kiểu phong trào. Cần tránh việc phê duyệt và triển khai quá nhiều dự án, dự án lúc chưa với tài chính huy động, hạn chế tình trạng nợ đọng. Kinh nghiệm từ Bắc Ninh cho thấy chính quyền cấp tỉnh nên sắp đặt NS để tương trợ khắc phục dứt điểm nợ đọng và với những giải pháp để hạn chế nợ đọng XDNTM.

Sự thành công của XDNTM được quyết định bởi yếu tố con người. Vì vậy, cần tập trung huấn luyện cán bộ cho XDNTM, đồng thời, thông qua những chương trình tuyên truyền, phổ biến tri thức cần trang bị những tri thức, kỹ năng cần thiết cho chính người dân trong XDNTM.